Er gebeurt tegenwoordig heel erg veel, sommigen noemen het een tijdperk van verandering. Toen we nog een hoogconjunctuur hadden maakten maar weinigen zich druk over verandering, alles ging toch bijna vanzelf. Nu de investeringen teruglopen en geld zo’n beetje het belangrijkste thema is - nog belangrijker dan duurzaamheid - worden we gedwongen te veranderen.

Maar hoe? Managers en leidinggevenden weten het vaak ook niet. Ondanks alle managementboeken lukt het veranderen maar mondjesmaat. Nog gecompliceerder wordt het omdat het weinig zinvol is als je als enige verandert. Als we technologische en duurzame innovaties écht willen invoeren dan moeten we met z’n allen veranderen. Dat is op zich al een (sociale) innovatie. Met elkaar moeten we nadenken over vernieuwingen en oplossingen om te komen tot verbetering van productiviteit en effectiviteit van mensen en concurrentie- en verdienvermogen van organisaties.  

Vervolgens gaat het samenwerken nog een stapje verder, richting gezamenlijke verantwoordelijkheid. Voor velen is dit onbekend terrein. Gezamenlijke verantwoordelijkheid vraagt om vertrouwen en daarvoor is onder meer transparantie nodig; het vertrouwen moet ergens op gebaseerd zijn.

Om ieders belang voldoende aan bod te laten komen heeft deze gezamenlijke aanpak, dit collectieve samenwerken, een nieuw soort leiderschap nodig. Leiderschap wordt vaak gekoppeld aan een persoon, maar hier zou het moeten gaan om een vorm voor groepen en samenwerkingsverbanden.

Als we erin slagen hier een invulling aan te geven dan moeten we als een van de eerste doelen stellen om organisaties in onze keten te leren hoe samenwerking eigenlijk moet. Onlangs bracht ik een bezoek aan de Worldskills. Elke twee jaar worden daar voor jonge vaklieden uit de hele wereld beroepenwedstrijden gehouden. Geweldig om te zien hoe jonge mensen gedreven en gefocust bezig zijn met hun beroep en ambacht. Alleen wel allemaal voor zichzelf. Volgende keer het ambacht 'samenwerken' maar toevoegen!

Auteur: Henry Kruiper, directeur NVKL