Stel: je valt van het dak. Dan ben je blij dat je aan de valbeveiliging vast zit, maar dan ben je er nog niet. De val zelf kan problemen veroorzaken en je moet weer op de grond terechtkomen. Een artikel over pendulewerking, vrije valhoogte en de kritieke 15 minuten van Duurzaam Gebouwd-partner NDA.

Een gevaar wat ontstaat als je in de hoeken van het dak valt is het slingereffect (pendulewerking). Als je de dakrand in een rechte lijn hebt benaderd is er weinig aan de hand. Als je de dakrand schuin benaderd, zoals in de hoek het geval is, zal je langs de zijkant van het gebouw heen een weer slingeren als je valt.

Om dit te voorkomen moet de lijn waar je aan bevestigd bent zo kort mogelijk zijn. De extra lengte op de leeflijn mag niet meer 85 centimeter bedragen.

Anti-penduleer ankerpunten

Dakankerpunten worden maximaal 5,5 meter vanaf de dakrand geplaatst en de afstand tussen de dakankers mag 6,35 meter zijn. In elke hoek wordt een anti-penduleer anker aangebracht op ongeveer 2 meter afstand van beide gevellijnen.

NDA lidbedrijf Cazdak Dakbedekkingen heeft onlangs aan de Schiedamsedijk in Rotterdam drie flats voorzien van valbeveiliging en daarbij dergelijke anti-penduleer ankerpunten van REZ Dakveiligheid geplaatst. In de onderstaande tekening van dit project is goed te zien waar dergelijke dakankers geplaatst moeten worden.

Om de hoekankerpunten veilig te kunnen bereiken, kan men zich doorlussen vanaf het kabel valbeveiligingssysteem in het midden van het dak.

Vrije valhoogte

Zoals eerder genoemd mag een leeflijn niet meer dan 85 centimeter “overlengte” hebben. Je kan je afvragen hoe erg kan de pendulewerking nou helemaal zijn dan? Een belangrijk aspect daarbij is de uitslag van het valbeveiligingssysteem. Je valt namelijk verder dan die 85 centimeter.

Er zijn nog een aantal zaken van invloed op de vrije valhoogte:

• De lengte van de persoon die valt. Dit levert al snel 1,5 meter extra op, omdat de kabel op schouderhoogte is bevestigd.
• De uitslag van het valbeveiligingssysteem. Alle dakankers zijn zo ontworpen dat ze de kracht van een val absorberen. Het lichaam van degene die valt hoeft dan niet de gehele klap op te vangen. Bij valbeveiliging van REZ Dakveiligheid klappen de ankerpunten in elkaar en vangen zodoende de klap op, maar er ontstaat zodoende ook ruimte op de kabel die tussen de ankerpunten gespannen is. Afhankelijk van de lengte van de kabel kan dit zomaar 2 meter extra lengte op de leeflijn geven.
• De PBM demper. Er zit een demper op de lijn die aan het harnas bevestigd is. Deze kan tot 50 cm uitrekken.

Kritieke 15 minuten

Of je nu heen en weer slingert of niet, als je na 15 minuten nog niet gered bent en nog steeds in het veiligheidsharnas hangt heb je een ernstig gezondheidsprobleem omdat beknelling ontstaat.  De belangrijkste tip is om altijd met minimaal twee personen het dak op te gaan en je telefoon opgeladen bij je te dragen.