De weg naar energieneutraal is een labyrint met valkuilen
Het is zo makkelijk gezegd dat woningen vanaf een zekere datum alleen nog maar als energieneutraal mogen worden gebouwd.
Ik heb de gesprekken met meerdere wethouders, die vol trots vertelden hoe duurzaam zij wel lieten bouwen, in mijn geheugen gegrift staan. Zij deden niets aan het casco van de woningen maar legden de daken vol met zonnepanelen.
Daarna rekenden ze uit dat die zonnepanelen meer energie opwekten dan de woningen voor verwarming nodig hadden en klaar was Kees. Meestal keken ze glazig als ik vroeg of ze ook aan een zonneboiler hadden gedacht. Dat was dus nooit het geval.
De rekensom dat een zonneboiler van een paar vierkante meter 250 m3 gas per jaar bespaart met een energie inhoud van 2500 kWh, terwijl 30 m2 zonnepaneel en een veel hogere investering nodig zijn voor het opwekken van dezelfde energiehoeveelheid met PV panelen, had nog nooit iemand voor ze gemaakt.
Kolencentrale
Maar ook omgekeerd gaat het fout. Een enthousiaste ontwerper van passief woningen ‘rekende me voor’ dat de 1500 kWh die een dergelijke woning voor verwarming vraagt al met iets minder dan 20 m2 aan zonnepanelen kan worden opgewekt, en dat hij dus die woning met eenvoudige elektrische weerstandsverwarming kon verwarmen en dan toch energieneutraal was.
Hij had er nog nooit bij stil gestaan dat dan wel in de winter een kolencentrale de Waddenzee staat op te warmen om de elektriciteit te maken die zijn verwarming nodig heeft, maar die zijn PV panelen dan niet leveren. Hij dacht met zijn aanpak wel extra EPC winst te halen.
Energieneutraal
Wie kiest voor een passief woning met zonneboiler heeft voor ruimteverwarming 1500 kWh en voor warm water 2500 kWh per jaar nodig. Bij elkaar 4000 kWh. Als hij die warmte laat leveren door een goede warmtepomp met een COP van 4 à 5 (die zijn inmiddels op de markt verkrijgbaar) heeft hij per jaar nog maar 4000/4 à 5 = 800 à 1000 kWh nodig en is dan netto energieneutraal.
Ook in dat geval moet in de winter nog wel de kolencentrale (veel liever – en beter – gascentrale) voor hem draaien maar slechts met een kwart van het vermogen dat de eerder genoemde weerstandsverwarming vraagt.
Passief wonen
CO2-neutraal passief wonen kan overigens ook. Er zijn heel efficiënte houtkachels, die heel schoon branden en de verbrandingslucht van buiten halen. Met 2 tot 3 m3 hout per jaar (inderdaad, zo weinig) kan een dergelijke woning CO2-neutraal alle warmte leveren die in de woning nodig is.
Ik hoop u enig licht te hebben gebracht, zodat u in het labyrint uw weg kunt vinden zonder in die valkuilen te belanden.
Chris Zijdeveld
Stichting Passief Bouwen
Gerelateerde artikelen, events & downloads
Reacties
Misschien moeten we met zijn allen meer bonen eten.
'In de winter een kolen- (of veel liever - en beter - een gascentrale)voor de elektriciteit' ? Dat kan ook met bv. wind of biovergisting. Er zal voorlopig ongetwijfeld reservecapaciteit nodig zijn en blijven in de vorm van fossiele elektriciteitsopwekking. Als je daar echt wat aan wil veranderen dan wordt het tijd om te gaan praten met de energie-intensieve industrie. Sectoren die nu veelal hun productie aanpassen aan de vraag naar elektriciteit. Is de vraag naar elektriciteit in Nederland hoog (en dus ook de prijs) dan schakelen ze af, is de vraag naar elektriciteit in Nederland laag (en de prijs dus ook) dan start de productie. Dat kan ook anders: produceren als er veel aanbod is (en de prijs dus laag is) en stoppen met produceren als het aanbod van elektriciteit laag is. Maakt het verhaal nog wat ingewikkelder, tegelijkertijd levert het omzetten van 1 of 2 grootverbruikers naar duurzame energie een volumegroei op waardoor de kans groter wordt dat je met verschillende hernieuwbare energievormen in je elektriciteitsbehoefte kunt voorzien. Dat het prima mogelijk is om met 100% duurzame energie in de elektriciteitsbehoefte te voorzien laten experimenten met 'virtuele energiecentrales' in Duitsland zien.
Heel goed artikel. Momenteel zelf oudere rayburn+ radiatoren op petroleum/kerosine. Wil overstappen op andere methode. De efficiente houtkachel spreekt mij zeer aan, welke is aan te raden? zie uit naar een antwoiord Alice Brevoord