De Aeres Hogeschool heeft op het Floriadeterrein in Almere een onderwijsgebouw gerealiseerd dat uitblinkt aan alle kanten. Daar waar mogelijk is gebruik gemaakt van circulaire materialen, zoals oude planken uit de scheepsbouw. Het gebouw is verder energieneutraal, binnen en buiten bekleed met goed (isolerend) groen en is er door BDG Architecten een klimaatadaptieve mogelijkheid tot waterretentie ingebouwd. Bovendien gaat Aeres als eerste school in Nederland voor het Platinum WELL-certificaat. Vanaf 14 april aanstaande doet de hogeschool van circa 4.000 vierkante meter tevens een half jaar dienst als ontvangstgebouw van de Floriade. 

Tekst: Bas Goedvolk
Beeld: Gerard van Beek uit Leeuwarden voor BDG Architecten

Het thema van de Floriade Expo 2022 - Growing Green Cities - past de Aeres Hogeschool als een maatpak. De circa 900 studenten (waaronder veel internationale uit bijvoorbeeld Nigeria, Ghana, Pakistan en Argentinië) onderzoeken op dagelijkse basis hoe je steden aantrekkelijker en gezonder kan maken om in te wonen door te werken aan parken, tuinen en openbaar groen. Daarnaast kijkt de onderwijsinstelling - die de tagline ‘Food, Nature & Urban Green’ voert - ook hoe je al die stadsmensen betaalbaar en gezond kan voeden door bijvoorbeeld ook in de stad te verbouwen.

‘Groen’ was ook een belangrijk uitgangspunt in het ontwerp. Daar waar het ging om duurzame, circulaire en zelfvoorzienende oplossingen (zoals in eigen energie bijvoorbeeld), maar ook letterlijk door het gebruik van planten en bomen die het pand ‘bevolken’; groen dat zich als een landschap door en over het gebouw uitstrekt. Daarnaast zijn er allerlei biodiversiteit bevorderende maatregelen geïmplementeerd. Denk aan kruiden, boomstronken, een takkenrail en vele andere nestmogelijkheden voor insecten, vogels en vleermuizen. Zelfs de verlichting is diervriendelijk. Deze stadsnatuur prikkelt niet alleen de zintuigen, maar heeft ook een educatieve waarde en draagt volgens BDG Architecten verder bij aan betere leer- werkprestaties.

Gezondheid en welzijn

Naast een duurzaam beeldmerk moest de nieuwe hogeschool vooral een plek worden waar studenten en docenten graag naar toe gaan. De gezondheid, het welzijn en het gebruiksgemak van medewerkers en studenten kreeg daarom veel aandacht in het ontwerp. Zo kent de school veel daglicht, een goede ventilatie, thermisch comfort, een fijne akoestiek, een aangename vochtbalans en stimuleert zij beweging. Per ruimte kunnen gebruikers zelf verlichting, klimaat en zonwering regelen. De gebouwprestaties worden continu gemonitord en aangestuurd door een intelligent gebouwbeheersysteem. Ook het inspirerende interieur is een vertaling van deze visie. De functionele en gevarieerde mix aan leer-, werk-, en overlegruimten faciliteert activiteitgericht onderwijs, onderzoek en projectmatig & individueel werken.

Smart building

De nieuwe Aeres Hogeschool is verder een slim energetisch gebouw met een smart-skin. Dat betekent dat de gevel afhankelijk van haar positie en oriëntatie verschillende eigenschappen heeft. Elke zijde is zodanig uitgewerkt dat zij optimaal bijdraagt aan energiebesparing, energiewinning en comfort. Zo zorgen pv-panelen aan de westkant naast energieopwekking ook voor zonwering. De oostzijde, gericht op de bomentuin van het Floriadeterrein, is volledig groen en kleurt mee met de seizoenen. Het levendige natuur- en groendak - dat via een esthetische, brede trap verspringt van de vierde naar de vijfde verdieping - is zowel een aangename verblijfsruimte als een inspirerend leer- en experimenteergebied. Een luifel van semi-transparante pv-panelen beschermt de studenten tegen de zon en creëert met haar mooie getemperde licht een fijne sfeer. Het opgevangen regenwater dient als verwarmings- en koelingsbuffer en voorziet in de bewatering van het groen.

Passend bij de duurzame ambities voor de nieuwe hogeschool heeft BDG Architecten verschillende circulaire materialen in het gebouw verwerkt, zoals biocomposiet gevelbekleding, betongranulaat, hergebruikt hout voor de tribunetrappen, vlonders en buitenmeubels, gerecyclede metal studs voor de binnenwanden en CO2-geproduceerd, circulair, ijzersterk, hygiënisch en onderhoudsvriendelijk Marmoleum van Forbo Flooring op de vloeren. Het gebouw wordt verder schoongehouden door een Coral schoonloopsysteem bij de entree en andere toegangsdeuren. Deze schoonloopmatten houden tot wel 95 procent van het vocht en vuil buiten en zorgen dus ook weer voor een duurzame besparing op onderhoud, water en schoonmaakmiddelen.

Door de flexibele inrichting en meubels passen ruimtes zich verder eenvoudig aan. Zo kan de school de Floriade ook eenvoudig ‘hosten’. Het demontabele ontwerp, tenslotte, maakt toekomstig hergebruik van bijna al de gebruikte materialen mogelijk als het gebouw aan haar levenseinde komt.