In de Regionale Energie Strategieën (RES) wordt sterk ingezet op zonne-energie. Voor ondernemingen is het dus een uitgelezen moment om hierop in te springen. Maar als die panelen er eenmaal liggen, wat dan? Hoe krijgt je organisatie financieel rendement uit zonnestroom?

Bij de keuze voor projecten met zonne-energie volgen de RES’en de zogeheten zonneladder. Dit is een referentiekader voor de overheid, waarbij iedere trede een grotere, meer ingrijpende impact op de omgeving heeft. De overheid stimuleert nadrukkelijk de eerste trede, die bestaat uit no regret-maatregelen. Dat betekent dat de voorkeur niet uitgaat naar het aanleggen van nieuwe zonneparken, maar naar panelen op gevels en daken of andere, onbenutte terreinen binnen bebouwde gebieden. Zo wil de overheid landbouw- en natuurgebieden ontzien.

Dak en gevel

Ondernemingen hebben verschillende mogelijkheden om zonnepanelen te plaatsen. De voor de hand liggende keuze is op het dak, waar de panelen de grootste hoeveelheid zonuren krijgen. Maar niet alle ondernemingen beschikken over een distributiecentrum om vol te leggen met panelen.

Als alternatieve mogelijkheid kunnen ondernemingen panelen installeren op gevels. Dan is er wel sprake van minder zonuren, maar bij elkaar is het geveloppervlak in Nederland goed voor zeker een derde van het duurzame potentieel van de gebouwde omgeving. Tot slot kan ook slim worden omgegaan met op het eerste gezicht ‘loze ruimte’, door bijvoorbeeld parkeerterreinen te overkappen met panelen of door drijvende panelen te installeren op grote vijvers en plassen.

Er zijn dus genoeg opties voor ondernemingen om zelf hun zonne-energie op te wekken. Maar hoe zorg je er vervolgens voor dat je organisatie optimaal gebruikmaakt van deze energie?

Investeringen

Zonnepanelen vergen onderhoud en zorgen voor investeringsdruk. Gelukkig bestaan er, afhankelijk van het beschikbare dakoppervlak, oplossingen voor deze financiële en operationele uitdagingen. Zo bieden veel leveranciers leaseconstructies aan, waarbij zij de initiële investering én het onderhoud op zich nemen tegen een vast leasebedrag per jaar. Je organisatie geniet dan dezelfde voordelen als bij eigen zonnepanelen, zoals Garanties van Oorsprong (GvO’s) voor iedere 1000 kWh die de panelen opwekken en natuurlijk lagere energiekosten.

Daarnaast kun je als organisatie in sommige gevallen je dak aan leveranciers verhuren, waarbij zij tegen een vergoeding panelen installeren en de opgewekte stroom verkopen. Je bent hierbij niet verplicht tot afname van de opgewekte stroom, maar je haalt wel meer rendement uit je pand en het draagt bij aan de energietransitie. Vanwege de benodigde opwekcapaciteit voor dit soort constructies is dit doorgaans alleen mogelijk voor grotere panden, zoals distributiecentra.

Overtollige opwekcapaciteit

Als je gaat voor de aankoop of lease van panelen, moet je vervolgens wel wat met de duurzaam opgewekte elektriciteit doen. In een ideale situatie gebruikt de organisatie de opgewekte energie natuurlijk zoveel mogelijk zelf. Over de energie voor eigen gebruik behaal je honderd procent rendement.

Maar niet iedere onderneming kan honderd procent van de opgewekte stroom daadwerkelijk verbruiken op het moment dat deze wordt opgewekt. Sterker nog: het komt vaak voor dat energie verbruikt wordt op momenten dat er geen eigen zonne-opwek is en dat er juist een overschot is aan opgewekte zonne-energie tijdens andere momenten. Er zijn dan verschillende scenario’s mogelijk.
De opwek kan het verbruik volledig of deels afdekken of de opwek is groter dan het verbruik. In dat laatste scenario is er sprake van teruglevering. Voor organisaties is de salderingsregeling niet van toepassing. Toch zijn er verschillende opties die resulteren in financieel rendement.

Gemeenschap

Zo kan de overtollige elektriciteit tijdelijk worden opgeslagen in batterijen, zodat deze op een later moment alsnog kan worden aangewend. Een tweede optie is om samen met een energiebedrijf in de directe omgeving te zoeken naar mogelijkheden voor een Local Energy Community. In zo’n gemeenschap delen of verhandelen verschillende bedrijven elektriciteit. Zo kan een bedrijf de opgewekte zonne-energie in het weekend bijvoorbeeld kwijt bij een supermarkt die de elektriciteit op dat moment wél nodig heeft.

Tot slot kun je elektriciteit via speciale afspraken rendabel terugleveren. Energieleveranciers hebben voor zakelijke verbruikers speciale producten beschikbaar. We hebben het dan bijvoorbeeld over Power Purchase Agreements (PPA), een stroomafname-overeenkomst die je doorgaans voor een lange termijn (drie tot vijf jaar) direct met een energieleverancier afsluit. De lange looptijd van de overeenkomst biedt zekerheid van afname en kan de blootstelling aan sterke marktfluctuaties beperken.

Slim gebruik

De overheid zal naar verwachting steeds meer aandringen op het gebruik van zoveel mogelijk dakoppervlakte voor de opwek van zonne-energie. Uit een Kamerstuk van afgelopen zomer blijkt dat de regering nieuwe subsidies overweegt om een extra stimulans te bieden. Om slim gebruik te maken van huidige en toekomstige subsidieregelingen is daarom nu het moment om de opties voor je organisatie te overwegen, zodat je klaar bent om op het juiste moment te verduurzamen met behulp van eigen zonne-energie.

Tekst: Robert Jan de Boer product developer Duurzaam, ENGIE
Afbeelding: Shutterstock

Lees ook:
Volop kansen op bedrijventerreinen

Netinpassing zonne-energieprojecten (pdf)