Digitalisering in de bouw helpt bij het terugdringen van faalkosten, het optimaliseren van werkprocessen en het verhogen van efficiëntie. Het Bouw Informatie Model (BIM) maakt de weg vrij voor een volledig digitale levenscyclus van een gebouw.

“Een bouwinformatiemodel draait om data en wat je daarmee doet”, vertelt BIM Programmamanager Kees Boekel van ENGIE. “De informatie die wij verzamelen en structureren, zetten we in om continu te processen en ontwerpen te optimaliseren. Daarbij kun je denken aan het verminderen van energieverbruik en CO₂-uitstoot. Ook het sneller oplossen van storingen en het verhogen van productiviteit maken deel uit van verbeterprocessen.”

In vroeg stadium samenwerken

De grootste impact met BIM komt uit samenwerkingen van professionals in een vroeg stadium van een project. “Deel je vroegtijdig je informatie, dan maak je ook gezamenlijk je besluiten. En die zijn weer van invloed op de uitvoerings- en exploitatiefase. Uiteraard kost het inventariseren van kengetallen en gegevens je meer tijd in het voortraject. De winst die je maakt in de periode die volgt, maakt dit ruimschoots goed.”

Ook voor opdrachtgever is het van belang om zijn partners zo vroeg mogelijk in het proces te betrekken. “Daardoor kunnen we de grootste meerwaarde bieden. Als adviseur kijk je vooruit en stel je gezamenlijk een optimaal design op, waarbij je al rekening houdt met de beheer- en onderhoudsfase.”  Voor ENGIE verschilt de uitvraag nog wel eens. “Het liefste zijn we vanaf het begin betrokken. Onze rol hangt echter af van de klant en de contractvorm.”

Het moment waarop de technisch dienstverlener wordt betrokken mag dan verschillen, de toegevoegde waarde van BIM staat buiten kijf. “Onafhankelijk van het moment waarop we aanhaken zijn er legio voordelen. Denk aan uitgebreidere kennis van materialen in een gebouw, proces- en ruimteorganisatie en efficiëntere service.” De wijk Leidsche Rijn in Utrecht, de grootste nieuwbouwlocatie van Nederland, duidt de impact van BIM. “Onze techneuten waren in de designfase betrokken en gaven hun visie over de uitvoering. Met een tablet bekeken zij al in de uitvoeringsfase het model, vroegen zij informatie op én pasten zij de kennis toe op de bouwplaats. Dat heeft ertoe geleid dat dit project exact zo gebouwd als het ontworpen is, waarmee we konden besparen op faalkosten en tijd.”

Gebouwdossier updaten

Naar verwachting stijgt de vraag naar BIM de komende tijd, vooral in de kantorensector. Deze groep renoveert, bijvoorbeeld om een (verplichte) labelsprong te maken naar C of beter. “Soms ontbreekt de informatie over het gebouw en is niet ondenkbaar dat het gebouwdossier gedateerd is. Daardoor loop je bij herbestemming of renovatie van gebouwen tegen belemmeringen aan. Immers: als je niet weet wat je in huis hebt, kun je er ook geen verbeteringen in aanbrengen.” Nieuwe technologie en diverse innovatieve tools brengen daar verandering in. “Tegenwoordig kunnen we gebouwen in 3 dimensies scannen en efficiënt de contouren in een model zetten. Een ontwikkeling van de afgelopen jaren is dat we het gebouw digitaal tot leven kunnen brengen. Daardoor komt een toekomstbestendig en slim kantoor sneller binnen handbereik.”

Virtueel door projecten lopen

Even innovatief is de mogelijkheid om in virtual reality door projecten te lopen. “We maken pop-up VR-opstellingen op locatie, om projectteams virtueel kennis te laten maken met een ontwerp. Met 1 druk op de knop visualiseren we de contouren, installaties en elementen van een toekomstig pand.” Deze noviteit is meer dan alleen een leuke, interessante ervaring. “Hierdoor maak je in de designfase betere beslissingen, omdat je rijke en gedetailleerde informatie tot je beschikking hebt. Je realiseert meer betrokkenheid en het zorgt voor een unieke beleving.”