In een Masterclass van 3 sessies besteedde Kantoor vol Energie aandacht aan haar ValueCase. Duurzaam Gebouwd volgde 1 van die sessies, waarbij advocaat en mediator Digna de Bruin aanwezig was. “Met 'slim vertrouwen' gaat alles sneller.”

Kantoor vol Energie-programmamaker Wytze Kuijper en KvE-procescoach Woud Jansen hadden De Bruin uitgenodigd om uitleg te geven over nieuwe contractvormen. “Een contract moet gaan om het doel. In jullie geval is dat de (duurzame) bouw van een of meerdere gebouwen. Maar het lijkt steeds vaker te draaien om het vermijden van risico’s, de focus ligt vaak op randverschijnselen”, vertelde ze. "Een contract wat hierop gefocust is, is niet effectief. Dat komt omdat er in feite geen 'psychologisch contract' tot stand is gekomen en er met onvoldoende diepgang is gecommuniceerd."

Bewust contracteren

Daarom pleitte ze voor het zogeheten bewust contracteren. “Je gaat een contract voornamelijk met het hoofd aan, maar je hart en buik spelen ook een belangrijke rol. Het draait om slim vertrouwen: je bent geneigd tot het geven van vertrouwen, maar je analyseert ook goed. Met vertrouwen gaat alles sneller, daardoor gaan de kosten omlaag en het heeft dus meteen een financiële consequentie.” En als 2 samenwerkende bedrijven bij een ruzie naar het contract wijzen, dan is het beter om dit geschil onderling of met een onafhankelijke bemiddelaar op te lossen. “Nog te vaak nemen bedrijven in dit soort gevallen een jurist in de arm die de partijen verder uit elkaar drijft. Terwijl dat niet nodig is om een conflict bij te leggen.”

Het voorkomen van een rechtsgang begint bij goede en duidelijke communicatie, gaf ze aan. “Zodra je als bedrijf in een aanbesteding in dialoog gaat met een opdrachtgever, ben je aan het aftasten. Dat geldt ook voor de opdrachtgever. Daarbij draait het vooral ook om de klik: kun je goed samenwerken? Dit geldt ook voor de concurrentiegerichte dialoog.”

Kaarten voor de borst

Veel partijen moeten nog wennen aan die concurrentiegerichte dialoog, waarbij de opdrachtgever in dialoog treedt met een aantal geselecteerde partijen. Dit merkt onder meer Harold Hinfelaar van OPPS. “Tijdens zo’n dialoog houden partijen de kaarten voor de borst. Ze willen niet dat anderen met hun ideeën ervandoor gaan.”

Terwijl volgens Kuijper juist het doel van de concurrentiegerichte dialoog is gezamenlijk tot de maximaal duurzame huisvesting te komen. “In de meest brede zin van het woord, onder een sluitende businesscase. Daarbij is het van belang om toekomstwaarde te realiseren door maximale ruimte voor innovatie in te ruimen over een contractperiode van 15 jaar. Dit kan het best met een duurzame samenwerking met marktpartijen, te initiëren via een ‘Best Value’-aanpak.” 

Eerst vastlopen, daarna innoveren

Volgens De Bruin hoort gewenning bij het veranderingsproces. “Eerst moet de ene manier helemaal vastlopen, voordat bedrijven adaptief gaan innoveren. Eerst moet kennelijk de noodzaak worden gevoeld om het anders te doen dan op de traditionele manier.” Jaap Strating van de gemeente Eindhoven herkende dit. “Dit is ook bij ons gebeurd bij de renovatie van ons vastgoed. Een paar jaar geleden was ons gekozen traject vastgelopen. Dit was een ideaal moment om voor een nieuwe aanpak te kiezen. In ons geval was dit de ValueCase.”

Masterclass Valuecase

De Masterclass Valuecaseis een interactieve leergang voor ‘huisvestingsadviseurs’ en maakt onderdeel uit van het programma Kantoor vol Energie | Energiesprong. De leergang biedt op basis van 8 tools een procesaanpak van ambitie definitie, het opstellen van een valuecase ten behoeve van een concurrentiegerichte aanbestedingsdialoog. De Masterclass wordt begeleid door Wytze Kuijper en Woud Jansen. Kijk voor meer informatie op KantoorVolEnergie.nl. 

Vorig jaar heeft Duurzaam Gebouwd diverse artikelen schreven over ValueCase, waaronder: ‘De bouwsector moet van binnenuit veranderen’ en ‘Energieneutraal: randvoorwaarde én ultiem doel’. Hierbij neemt de willenschap een belangrijke rol in (zie bovenstaande foto)