Eigenlijk had ik deze blog ‘The usual suspects’ willen noemen, naar de thriller van Bryan Singer uit 1995, maar niet iedereen kent die film (aanrader!). Aangezien dit een Nederlandstalige post betreft, heb ik daarom gekozen voor de metafoor van de ijsberg.

Er zijn verschillende vormen ijsbergen, maar feit is dat 80% à 90 % van de ijsmassa zich onder water bevindt. Hierdoor krijgen mensen een vertekend beeld van de werkelijke omvang van het object. Een beetje zoals ze ook een verkeerd beeld kunnen krijgen van de inzet van BIM. We kunnen in Nederland inmiddels wel spreken van een BIM-ijsberg.

Veel mensen houden zich bezig met BIM: we kennen mensen die modeleren, opdrachtgevers die om BIM vragen, aannemers die BIM gebruiken om te bouwen, constructeurs die met BIM rekenen en organisaties die zich bezig houden met het BIM-ready maken van hun bestekssystematiek. Vanzelfsprekend ben ik niet compleet in mijn opsomming maar dat is ook niet mogelijk, zo begrijpt u.

Een tijd geleden zijn we een bepaalde manier van werken in onze mooie bouwsector BIM gaan noemen. De innovators, zo noemen we die groep die is begonnen, deelden graag hun visie en strategie. Ze waren graag geziene gasten op - veelal door academici bezochte - congressen en zorgden ervoor dat de groep, die de ontwikkeling oppikte - de early adopters - in het zadel kwamen. Deze groep (zo’n 13,5% van de totale markt) is een heel belangrijke groep, omdat deze bestaat uit opinieleiders en mensen met een voorbeeldfunctie. Een groep die zich bevond, en veelal nog steeds bevindt, op het zichtbare deel van de ijsberg. 

Inmiddels is BIM een gemeengoed aan het worden en kunnen we spreken van een grote adoptie door de markt. In marktingtermen spreken we hier dat de early majority (in het Nederlands: de voorlopers) is aangehaakt. Deze 3e groep maakt ruwweg 34% van de totale markt uit. Om het rijtje compleet te maken: we zijn nog lang niet beland bij de late majority (willen eerst volledig vertrouwen in BIM hebben, voordat ze het implementeren). En de laatste 16% treuzelaars: ach, moeten we het écht over hen hebben?

Sommige rolmodellen uit de groep early adopters snapten echter niet waar de meerwaarde van BIM precies lag en waren koningen in het land der BIM-blinden. Ze konden vertellen wat ze wilden: ondersteund door hun organisaties stonden ze op de barricaden en vereenzelvigden zichzelf met de mensen die met hun voeten in de spreekwoordelijke BIM-klei stonden. De rolmodellen van het eerste uur noem ik weleens the usual suspects, mensen die door de markt of door henzelf benoemd zijn tot vaste sprekers op ieder event. Mensen die door een steeds groter wordende groep organisatiebureaus worden gevraagd om te verhalen over de voordelen van BIM.

Het is volgens mij tijd en ondertussen erg interessant om te weten wat de derde groep, de voorlopers, doet. Helaas is deze groep veelal onzichtbaar. Ze is niet te vinden voor de organisatoren, die veelal eerst een programma samenstellen met usual suspects en daarna aan de markt bevestiging vragen. Geen wonder dat sommige evenementen zo slecht bezocht worden, denk ik dan. Ze verblijven aan de steeds groter groeiende onderzijde van de ijsberg.

IJsbergen zijn meestal vrij stabiel, maar soms – als ze bijvoorbeeld topzwaar zijn of een onregelmatige vorm hebben – blijven ze in het water rollen totdat uiteindelijk het zwaarste gedeelte aan de onderzijde ligt.

Ik leef in de veronderstelling dat onze BIM-ijsberg aan het kantelen is, op vele vlakken. Op het moment dat het werkelijk gebeurt, bereiken niet alle usual supects het droge deel. We gaan het meemaken en we gaan andere verhalen horen.

Bent u er net zo benieuwd naar als ik? Wat u wellicht niet wist: de onderkant van een ijsberg is heel erg mooi.

Deze blog is eerder verschenen bij Stabu, een samenwerkingsverband tussen de partners in de bouwnijverheid.