Joulz heeft onlangs een flexwerk-kantoor in een van haar Rotterdamse locaties ingericht op basis van gelijkspanning. Alle computers en beeldschermen in dat kantoor zijn aangesloten op een kleinschalig gelijkspanningsnet. De realisatie van dit kantoor betreft een pilot om concrete ervaring op te doen met het gebruik van gelijkspanning in gebouwen om zodoende gebouwen verder te verduurzamen.

Gekeken wordt naar de werking van de technologie alsmede de gebruikerservaring. Uiteraard wordt ook gevolgd hoe groot de uiteindelijke energiebesparing is. Joulz heeft met de realisatie van deze ruimte een internationale primeur te pakken, omdat gelijkspanning in gebouwen nog niet eerder is gerealiseerd.

Minder gebruikelijke manieren
Directe aanleiding voor Joulz om een pilotruimte in te richten is om de haalbaarheid te toetsen van een gelijkspanningsnet in haar toekomstige nieuwe locatie aan het Willemsplein in Rotterdam. Tim Zijderveld, verantwoordelijk voor de realisatie van het flexkantoor: “Joulz heeft zich als doel gesteld haar bedrijfsvoering zo veel mogelijk te verduurzamen. Huisvesting is daar onderdeel van. Daarbij kijken we naar gebruikelijke manieren van energiebesparing en CO₂-reductie, maar ook naar wat minder gebruikelijke manieren, zoals een gelijkspanningsnet. We zijn al langer voorstander van het inzetten van gelijkspanning in nieuw te ontwikkelen gebieden en hebben daar meerdere concepten voor bedacht. Het is voor ons een logisch gevolg dat we dit, waar mogelijk, ook in onze eigen gebouwen gaan toepassen. Meer onderzoek naar de haalbaarheid is echter nodig, dus vandaar deze pilotruimte.”

Operationeel
De eerste ervaringen zijn positief. Zijderveld: “In de paar weken dat de ruimte operationeel is, zien we al een concrete energiebesparing. Het is nog te prematuur om cijfers te noemen, maar de energiemeter loopt een stuk langzamer. En gebruikers van het flexkantoor merken geen verschil met de ‘oude’ situatie. Dat is wat je wilt. Dat je bedrijfsvoering ongestoord verder gaat, terwijl je wel energie bespaart.”

Wat is gelijkspanning?
Gelijkspanning (DC) is een elektrisch spanningsverschil tussen twee punten waarbij het spanningsverschil in de tijd stabiel blijft. Dit in tegenstelling tot wisselspanning, waarbij het spanningsverschil meestal met een vaste frequentie wisselt als functie van de tijd. Gelijkspanning wordt opgewekt in bijvoorbeeld een batterij en zonnecel en wordt onder meer toegepast bij accu’s, laptops en mobiele telefoons.

Aantal conversies vermindert
Een gelijkspanningsnet, in plaats van het gebruikelijke 230V-wisselspanningsnet, levert een consequente energiebesparing op, omdat het aantal conversies, bijvoorbeeld van stopcontact naar computers die toch al op gelijkspanning werken, wordt verminderd. De transformator die nu aan de computer hangt, is niet meer nodig. Voel maar eens hoe warm die wordt. Dat is allemaal energieverlies. Het energieverlies per conversie is dus drastisch minder. Daarnaast kan er 30% meer stroom door dezelfde elektriciteitskabel, waardoor op dikte van de kabels en grootte van componenten (en dus ruimte in de openbare ruimte) kan worden bespaard. Ook is er door gelijkspanning een betere balancering mogelijk tussen vraag en aanbod van energie. Als er meer aanbod is dan vraag, kan de overtollige energie worden opgeslagen en op een later tijdstip worden gebruikt. Bij wisselspanning is dat niet mogelijk.

Niet vanzelfsprekend
Realisatie van gelijkspanning blijkt in de praktijk vaak lastig. De weg naar grootschalige toepassing van gelijkspanningsnetten is namelijk geplaveid met de nodige obstakels. Een voorbeeld hiervan is de bestaande wet- en regelgeving en normering. Deze is gebaseerd op de toepassing van wisselspanning, bijvoorbeeld de verplichte toepassing van NEN 1010 in de gebouwde omgeving. Ook is de benodigde technologie nog niet gestandaardiseerd, wat realisatie bemoeilijkt. Joulz is ervan overtuigd dat deze obstakels door goede samenwerking met alle betrokken partijen weggenomen kunnen worden.