Eigenlijk is het regeerakkoord best wel sexy! Tenminste, als je tussen de regels door kan lezen. Want nee, er staat helaas niks schokkends in. Niets wat we nog niet weten en weinig nieuwe of verrassende koersen. Verwacht ook niet dat het regeerakkoord ineens al onze duurzaamheidsproblemen op gaat lossen. Ik ben bang dat daar jammer genoeg nog regeerperiodes overheen gaan.  

Maar waarom is het dan toch zo sexy? En waarom schrijf ik er dan nu de zoveelste blog over? Wat heb ik nog toe te voegen aan al die vorige meningen over dat ene ‘hoofdstuk 3: Nederland wordt duurzaam’ of over ‘hoofdstuk 2.3: wonen’? Nou, omdat één ding me écht aan het denken heeft gezet!

Na maanden van onderhandeling komt de nieuwe regering naar buiten en beweert dat dit het groenste regeerakkoord ooit is! Deze uitspraak zegt natuurlijk ook iets over de geschiedenis, maar met name waar we naartoe willen. Is er dan nog nooit een duurzaamheidsparagraaf geweest? Hebben de voorgangers duurzaamheid nog niet hoog in het vaandel gehad?

Ik ben eens gaan terugkijken en sinds de jaren ‘90 benoemen we het thema duurzaamheid in ons regeerakkoord. Sterker nog: in 2012 is, nota bene door onze huidige premier Rutte, gezegd dat we af zouden stormen op de Europese doelen van 2020. We moesten volgens Mark zelfs een stapje verder gaan! In 2020 zouden we 16% duurzaam opgewekte energie hebben. De realiteit is dat we vandaag de dag om en nabij de 7% van onze energie duurzaam opwekken. De ambitie van Rutte kwam niet uit de lucht vallen hoor, want in 2007 (kabinet Balkenende IV) werd namelijk al gesuggereerd dat we voor de 20% zouden gaan in 2020. Conclusie: doelen die verder kijken dan de regeerperiode worden niet gehaald. Dus als we zo doorgaan, halen we zelfs onze 2020 doelstellingen ook niet.

Laten we daarom de progressie uit het verleden eens spiegelen aan het voorliggende regeerakkoord. Het huidige akkoord beschrijft de doelstelling om in 2030 alle vijf de kolencentrales in Nederland te sluiten. Echter, er wordt (uiteraard) niet gezegd hoeveel er de komende vier jaar worden gesloten. Zoals eerder vastgesteld zijn de benoemde ambities van 20% duurzaam opgewekte energie (2007 & 2012) uiteindelijk met ongeveer de helft afgezwakt. Wat betekent dit? Lezen we dan in het regeerakkoord rondom 2030 dat we de laatste drie kolencentrales gaan sluiten voor 2040?

De nieuwe regering mag dan claimen dat dit regeerakkoord het meest duurzame ooit is, maar waar blijven de acties die ze deze kabinetsperiode uit gaan voeren? Dus wat mij betreft gaan wij ons  focussen op die specifieke acties.

Fors investering in CO₂-opslag

De energietransitie lijkt niet meer het hoofdthema te zijn. De nieuwe regering wil fors gaan investeren in CO₂-opslag. Betekent dit dat Mark en consorten zich minder gaan bemoeien met de transitie van fossiel naar hernieuwbare energie? In mijn ogen is het belangrijk dat er naar alternatieven wordt gekeken hoe wij alsnog kunnen bijdragen aan de werelddoelen die gesteld zijn in Parijs. Daarom klinkt de focus van de rijksoverheid rondom opslag als uitstel van executie. Door na te denken over opslag, pakken we het probleem niet bij de bron en creëren we een alternatieve manier om er ‘omheen’ te werken. Is opslag nu dé shift naar de groene economie? Of schreeuwt het om maatschappelijk geld om CO₂ in de bodem van de Noordzee te blazen?

Toch probeer ik ‘vertrouwen in de toekomst’ te houden. En zoals de titel van mijn blog al aangeeft, er zijn zoveel kansen! Ik zie een mooie toekomst. Een toekomst waarin mijn kinderen kunnen opgroeien n een gezonde omgeving met goede luchtkwaliteit, in sociale en financiële welvaart. Dus ik hoop dat deze tijdelijke en risicovolle oplossing van CO₂-opslag daar aan bijdraagt. Maar stiekem hoop ik nog meer dat de milieuproblematieken écht bij de bron aangepakt worden en dat we samen voor een nieuwe groene gezonde economie gaan.

Duurzaamheid is een maatschappelijk thema

Ik kan nog wel even doorgaan met inhoudelijke kritiek leveren op dit akkoord maar als ik naar het grotere plaatje kijk en tussen de regels door lees, kan ik slechts één ding concluderen. En dat is dat een betere wereld niet afhankelijk zou moeten of mogen zijn van subsidies, regelgeving of restricties. Duurzaamheid is niet iets politieks. Duurzaamheid is een maatschappelijk thema, niet rechts, niet links, niet progressief, niet conservatief. Het is het gevolg van de industriële revoluties die we tot nu toe hebben gekend. Hiermee hebben we onszelf verrijkt en kunnen we zijn wie we nu zijn zoals we dat vandaag de dag doen. Maar, onze daden hebben gevolgen.  Dus wie is er mans genoeg om deze te erkennen? Ik!

Regelgeving is zelden proactief. Regelgeving wordt gemaakt om innovaties vanuit de markt in goede banen te leiden. Regels worden gemaakt als het nodig is. We kennen gelukkig een kleine regering en veel vrijheid voor de markt. Dat klinkt eigenlijk best wel sexy! Laten we daar als markt van profiteren. En niet wachten op regels. Dus mijn voorstel is als volgt:

Laten we als de markt de hand in eigen boezem steken, in plaats van te wijzen naar de overheid. Gewoon aan de slag gaan met duurzaamheid. Bouw energieneutraal, bouw gasloos, ben bewust van de toepassing van grondstoffen en zorg dat onze kinderen over 20 jaar in een gezonde en groene bebouwde omgeving leven. Zet jij ook die extra stap? Zorg dat we als markt altijd een stapje voor blijven, dan kan de regering ons vrij laten om te innoveren en reguleren waar nodig. Want als we blijven wijzen en blijven wachten, wordt mijn droom over de toekomst in ieder geval geen werkelijkheid. Ik ga er mijzelf, samen met team Alba Concepts, de komende vier jaar in ieder geval hard voor maken!