'De derde peiler van duurzaamheid: binnenklimaat'
- Gebouwschil
- Artikel
Gebouwen zorgen voor wel 40 procent van het totale energieverbruik wereldwijd en doen dat over hun gehele levenscyclus. Het is dus uitermate legitiem dat het gebouwontwerp een essentiële bijdrage levert aan een betere energie-efficiëntie en daarmee de opwarming van de aarde tegengaat. Toch houdt deze technische benadering niet per definitie in dat de meest energie-efficiënte gebouwen ook de meest prettige gebouwen zijn om in te werken, te leven of te wonen.
We zien bij architecten een verschuiving in wat men als holistische benadering van duurzaamheid beschouwt. Zo associeerde in 2012 de Europese architect in de ‘European Architectural Barometer’ van ARCH-VISION duurzaamheid nog louter met energie- en CO2-besparing. In 2013 breidde dit uit naar recycling, lage onderhoudskosten en het gebruik van natuurlijke grondstoffen.
Dit werd ondersteund door de circulaire economie, een van de kernthema’s op het laatste World Economic Forum en bepaalde architecturale visies op duurzaamheid, zoals die van Thomas Rau, waarbij een gebouw wordt bekeken als grondstoffenbank.
Derde peiler
Ik verwacht dan ook bij een volgende meting, in de tweede helft van het jaar, een nieuwe verdiepingsslag naar de derde peiler van duurzaamheid: het binnenklimaat. Gebouwen worden immers in eerste instantie ontworpen voor mensen om er in te wonen, te leren, te werken en te spelen. Een holistische benadering van duurzaamheid dient daarom rekening te houden met een gezond en comfortabel binnenklimaat, gebruikmakend van materialen met een minimale negatieve impact op het milieu.
Fabrikanten in de bouw moeten niet meer overtuigd worden van het belang van duurzaamheid. Men is zich bewust van het belang van een goede score op diverse duurzame meetinstrumenten. Producten worden continu op de duurzame weegschaal gelegd en vergeleken met competitieve producten. Vervolgens worden de interne bedrijfsprocessen in stelling gebracht ter verbetering van de duurzame scores. Elk bedrijf is zelfstandig, of met behulp van – vaak dure - externe consultants, in staat om dit op eigen houtje voor elkaar te krijgen.
Binnenklimaat
Dit is vaak niet zo als we over een gezond binnenklimaat spreken. Vaak leidt hier gezonde of duurzame maatregel A, tot een negatief resultaat op punt B. Licht, lucht, geluid, energie, ergonomie en visueel comfort liggen immers vaak met elkaar in conflict. Een gevolg van het feit dat bouwproducten per definitie niet op elkaar zijn afgestemd en bouwen tot vandaag nog zeer ambachtelijk gebeurd. Maar ook omdat fabrikanten vaak in eerste instantie enkel in eigen keuken kijken.
Partijen die echt willen deelnemen aan #HetNieuweBouwen, zoals gesteld op de laatste Building Holland, zullen met oplossingen moeten komen die de ‘ons eigen product’-grenzen overschrijden. Niet het product - akoestisch plafondpaneel of hygiënische pleister of LED-verlichting - is belangrijk, maar wel de combinatie van duurzame maatregelen, die leiden tot een zo optimaal mogelijk binnenklimaat.
Toekomst #HetNieuweBouwen
Hierdoor zal de toekomst van #HetNieuweBouwen worden gevormd door zij die bereid zijn kennis het best te verbinden aan de kennis van andere partijen. Enerzijds door een breder inzicht op binnenklimaat, waarmee de klant beter ontzorgd wordt, anderzijds wordt hierdoor vaak de basis gelegd voor een verdergaande samenwerking.
Comfoschool, een gezamenlijk initiatief van Zehnder J.E. StorkAir en ROCKFON is een mooi voorbeeld van zo een uniek samenwerkingsverband, waar vanuit breder oplossingsgericht denken op vlak van binnenklimaat zowel de strijd wordt aangegaan met muffe lokalen en slechte luchtkwaliteit, als met lawaai en slechte spraakverstaanbaarheid. Voor beide partijen een grote stap in de richting van #HetNieuweBouwen…
Auteur: Dominique Goven, ROCKFON
Gerelateerde artikelen, events & downloads
Reacties
Ik heb een prachtige binnenklimaatschaal gemaakt met geklaibreerde schalen en een drietal consensusmaten. Graag contact! groet L Taal PhD
dank voor informatief en positief artikel , de bouw komt in cyclische beweging van de integrale (holistische) aanpak die prof. Peter Schmid sinds zijn aantreden als hoogleraar TU/e in 1972 voorstond met zijn integrale bio-logische architectuur (IBA) en al in 1966 in Oostenrijk tijdens studiebijeenkomsten en iets later metrondreizende tentonstelling onder aandacht bracht. Het IBA of het Humaan-Ecologisch Georiënteerde (HEG) Bouwen en de daaraan verbonden toekomstgerichte visies zijn o.a. in boeken van P.Schmid als fundamentele bouwwetenschap beschreven en in mijn dissertatie Humaan-Ecologisch Georiënteerde Woningbouw, als architectuurstudie (1945-2000) theoretisch en praktisch met voorbeelden als proefschrift Bouwstenen 99 verschenen; dit is digitaal via internet in te zien (zie Juri Czabanowski proefschrift of humaan-ecologisch georiënteerde woningbouw). In zake de aangehaalde 3e peiler duurzaamheid vraag ik de artikelschrijver peiler als meet-eenheid bedoeld is om iets te peilen of als drager van een van de 3 afgeleide zuilen of pijlers van PPP-Model voor duurzaamheid [Elkington, 1996]; in laatste geval is gezond binnenklimaat voorbeeld van een duurzame bouwpijler om integrale ontwikkeling te onderstutten/-steunen en stimuleren. Ik werk aan duurzaam bouwmodel als afgeleide van uitgebreider PPPP-Model dat naast People-Planet-Prosperity een 4e P als pijler draagt zodat vanuit de hiërarchisch piramidale opzet volgens een democratischer evenwichtig ruit-model als duurzame basis wordt gepland/ gebouwd: integraal DuBo 21 (21ste eeuw). Te vaak wordt bouwen gescheiden vn wonen terwijl de oorsprong bij beiden in dezelfde wortel ligt : het verblijven op aarde (M. Heidegger). Vandaar het woord 'woningbouw' dat wonen (interieur: verblijf) en bouwen (activiteit: verblijven) in hoofdtitel dissertatie bewust gekozen is, hoewel vooral wegens beperking onderzoek de nadruk op het bouwen van woningen ligt (woningbouw) en niet op woning-interieur. Dit zou een proefschrift op zich zelf vergen in periode 1945-2000. Bij de VIBA in Den Bosch is gezond binnenklimaat jaren geleden hoofdthema gezien deze vereniging (opgericht 1976) 'Gezondheid' (Humaan aspect) en 'Milieu' (Ecologisch aspect) als essentiële duurzame hoofdpijlers erkend om toekomstgerecht en -gericht te bouwen, wonen, werken en recreëren, m.a.w. integrale aanpak van DuBo zowel in theorie als praktijk toepast. hartelijk, dr. J. Czabanowski, Urchitecton, kunst-/ duurzame architectuur-geschiedenis
het blijft zoals gewoonlijk doodstil, een Silent Spring (R. Carson) en Arabische Lente zonder 'Puente' ; goed dat Tunesische delegatie in elk geval Nobelprijs Vrede 2015 hebben ontvangen: HetNieuweBouwen is architectuurhistorisch reeds vorige eeuw als stijlstroming genoemd als uiting van modernisme en functionalisme: het nieuwe bouwen: waarom niet Integrale Duurzame Bouwen (IDB)??? Bouwen en wonen zou toch duurzame samenleving moeten stimuleren wereldwijd was de afspraak! Nieuw is nietszeggend en hoort bij Moderniteit als tijdsperk en Modernisme als stijlstroming , duurzaam krijgt hoewel containerbegrip steeds meer inhoud (eigen aan container!), nu is echter integrale plan van duurzame aanpak noodzakelijk (overgangsperiode: Duurzame Noodzakelijkheid, de Nieuwe Zakelijkheid van de 21ste eeuw) als bijdrage voor en naar duurzame integrale samenleving dr. J. Czabanowski, kunst-/ architectuur-historicus
Wie heeft afgelopen jaar de uitgevoerde MIR-installatie van het zgn. het Nieuwe Wonen gezien op de nieuwe oever van de rivier-bijpass Waal? Kunstenaars werd gevraagd door Architectuurcentrum Nijmegen (ACN) om bijdrage te leveren aan Nieuwe Wonen hun visie tijdelijk te realiseren. `een kunstobject, architectonische sculptuur is gebleven als reliek waardoor de integrale context ontbreekt helaas. Onderwerpen van nieuwe wonen zijn praktisch toegepast in nieuwe woonwijk Nijmegen-Lent iets verderop. D delink kunst-architectuur-design wordt mijn inziens urgent gezien animo dutch design week Eindhoven en globale interactie en integrale ketenbeheer, duurzame synergie energiedragers (symbiotische exergie) en synthetisch gebruik van bio-/human en fair trade based bouwmaterialen (onderdeel mvo-gedrag/houding) in coöperatieve samenhang van Low/Hi-Tech - antropoceen/antroposcene* -ecosystemen-circle [-(co-re)cycle, C2C, Super(re)use-] economy, m.a.w. een techno- en biodynamisch kringlopende (geen doordraaiende, circulerende dus!) duurzame samenleving die in blog over Manifest TECHNO-Existentialisme binnenkort wordt gepubliceerd. hartelijke groet, dr. Juri Czabanowski /UrchiTecton