De omgekeerde wereld!

Auteur: Onno Dwars

#vangaslos. Een verhitte discussie. Ook de netbeheerders kiezen positie in het debat over de snelheid waarin wij als BV Nederland van het aardgas af gaan. Zo ook Stedin. Net als ik, is Stedin van mening dat we naar een samenleving moeten waarbij warmte niet afhankelijk is van aardgas. Vanuit die gedachte komt het bedrijf met drie maatregelen die in lijn liggen met de op handen zijnde schrapping van de aansluitplicht op het aardgasnetwerk. Een van de maatregelen is de inkeerregeling. Deze regeling geeft ontwikkelaars de mogelijkheid om al aangegane contracten open te breken. Dit wanneer ze deze bouwprojecten alsnog aardgasloos willen maken. 

Dit lijkt een beetje de omgekeerde wereld. Ik vraag mij dan ook oprecht af, voor wie is deze inkeerregeling nu bedoeld? Zijn het nu de ontwikkelaars die tot inkeer moeten komen of zijn dit toch echt netbeheerders? En wat ik ook niet begrijp, waarom betalen netbeheerders de ontwikkelaars niet wanneer er voor wordt gekozen om niet aan te sluiten op een traditionele gasaansluiting?

Laat ik één ding voorop stellen. Ik omarm elk duurzaamheidsinitiatief en kan alleen maar waardering hebben voor alles wat een bijdrage levert aan de doelstellingen om in 2050 energieneutraal te zijn. Maar het feit dat ik als ontwikkelaar, dankzij Stedin ‘tot inkeer’ kan komen, gaat er bij mij niet in. Het kan namelijk zo zijn dat ik als ontwikkelaar mijzelf aan de voorkant verplicht om niet aan te sluiten op het gasnet. Dit ondanks dat de infrastructuur al is aangelegd in een gebied. Door de nieuwe regeling Stedin kan ik nu kosteloos afstand nemen van een aansluiting. Dit vind ik gek.

Het belang

Want wie heeft er nu een belang bij deze inkeerregeling? In mijn ogen zijn dit (nog) niet primair de ontwikkelaars, het zijn juist de netbeheerders die hierin een groot belang hebben. Ik zal dit toelichten. Als de ontwikkelaars blijven vragen om gasaansluitingen, geeft dit voor de netbeheerder een onrendabele top op de investering. Want één ding weten we nu zeker. Een exploitatieperiode van 40 jaar wordt niet meer gehaald. Daarnaast zal het ontmantelen van de bestaande gasnetten veel geld gaan kosten. En wat te denken van de maatschappelijke kosten? Dit zijn de kosten om hele buurten mee te krijgen in de voorliggende energietransitie? Deze kosten zijn op dit moment nog onvoldoende in kaart gebracht. Kortom, veel kosten voor de netbeheerders dus. Daarom vraag ik mijzelf hardop af, waarom wordt de inkeerregeling niet vervangen voor een stimuleringsregeling? Het zijn namelijk de (onrendabele) investeringen van de netbeheerders welke moeten worden voorkomen.

Traditioneel netwerk vervangen

Ik ben dan ook van mening dat er een inkeerregeling moet komen vanuit de NEPROM, de Nederlandse Verenging voor Bouwers en Ontwikkelaars (NVB), Bouwend Nederland en van de Vereniging Eigenhuis. Een inkeerregeling voor de netbeheerders. Het zijn de netbeheerders die ‘tot inkeer’ mogen komen, om zo de traditionele gasnetten te vervangen door slimme duurzame(re) warmtenetten. Het is de taak van de netbeheerder om dit nieuwe warmtenet te realiseren. Dit betekent dat de netbeheerders met een stimuleringsregeling moeten komen. Een regeling die ontwikkelaars juist activeert om de vraag naar gasnetten of gasaansluitingen te verminderen. Dit is niet alleen een winst voor de netbeheerders, maar veel belangrijker, ook voor het milieu. En laten we ook niet onze pensioenfondsen, huiseigenaren, corporaites niet vergeten die hun huis niet meer gasloos hoeven te maken. Dus. Wie moet er nu tot inkeer komen? De ontwikkelaars of netbeheerders?

Stedin dank dat jullie je nek uitsteken en #vangaslos een thema maken.

* Zonder een stimuleringsregeling kan je ook gasloos bouwen en afzien van de aansluitplicht, deze stimuleringsregeling kan juist helpen bij de laatste ontwikkelaars en bouwers die nog niet gasloos bouwen en om de bestaande voorraad gasloos te maken).