John Mak
Directeur W/E adviseurs, W/E adviseurs
Auteur: John Mak
De hele samenleving moet in hoog tempo afscheid nemen van fossiele brandstoffen, dat weten we al tientallen jaren. De aardbevingen in Groningen hebben de discussie in extra stroomversnelling gebracht. De noodzaak om het klimaatprobleem serieus aan te pakken wordt breed gevoeld. Corporaties moeten flink aan de slag om 2,3 miljoen woningen duurzamer, zuiniger en kwalitatief beter te maken. De omvang biedt schaalvoordelen, de sector kan een aanjager zijn voor noodzakelijke innovaties en productverbetering. Nederland heeft met een grote corporatiesector een voordeel vergeleken met veel andere Europese landen.
Het gevaar is echter dat we overhaaste besluiten nemen die grote maatschappelijke kosten met zich meebrengen. De afweging welke energiedrager we in de toekomst gebruiken voor de warmtevoorziening van woningen is behoorlijk complex. Warmtelevering kan een optie zijn, mits er voldoende warmtebronnen met een duurzaam karakter en langdurige leveringszekerheid op redelijke afstand beschikbaar zijn. De investering om nieuwe warmtenetten aan te leggen is echter aanzienlijk en loont alleen in redelijk dichtbebouwde gebieden. All-electric is een alternatief, dat echter forse investeringen in het elektrisch net zal vergen om de pieken in de opwekking in de zomer en de dalen in de winter op te kunnen opvangen.
Zowel de keuze voor warmtelevering als voor all-electric heeft dus grote gevolgen voor de energie-infrastructuur. Besluitvorming over de wijze van aanpak moet daarom in nauw overleg plaatsvinden met gemeenten en netbeheerders om te voorkomen dat de maatschappelijke kosten de pan uitreizen. Recente pleidooien [1] om de transitie naar gasloos op een slimme manier op te pakken, laten zien waar valkuilen zitten. Gas als brandstof hoeft ook niet uit fossiele bron te komen, er zijn andere productiemethoden denkbaar die wel duurzaam zijn, zoals biogas en power-to-gas.
En laten we niet vergeten dat huurders uiteraard ook hun wensen en belangen hebben. Duurzame renovatie vergt ook een woontechnische kwaliteitslag, anders is die niet te verkopen. Huurders dus in een vroeg stadium betrekken bij de planvorming.
De ‘Lokale routekaart naar CO2- neutraal’ biedt corporaties houvast bij het samen met huurders, gemeente en netbeheerder uitstippelen van de route. Met de mogelijkheid verschillende scenario’s naar CO2 neutraal te vergelijken op investeringskosten, energielasten en CO2-emissie.
De Lokale routekaart toont de effecten van een scenario’s op een tijdlijn van nu tot 2050. Door isoleren en energiezuinig ventileren daalt de CO2 emissie, de rode lijn in de grafiek. Door duurzame opwekking wordt de restvraag aan energie zonder CO2 uitstoot opgewekt, de groene lijn. Als de rode en de groene lijn elkaar ontmoeten is het doel CO2-neutraal bereikt. W/E adviseurs introduceert hiervoor het begrip CO2-convergentie.
Kortom: stippel samen met betrokkenen de route uit naar gasloos en benut daarbij de ‘Lokale routekaart naar CO2- neutraal’ voor inzicht in investeringskosten, energielasten en CO2-emissie. [2]
[1] Zie Kees van der Leun, Ecofys, Behoud het gas net en gebruik het slim, NRC, 26 oktober 2017
B. den Ouden e. a., Berenschot, Verduurzaming gebouwde omgeving binnen handbereik, 8 november 2017
[2] http://www.w-e.nl/huurders-corporaties-en-gemeenten-gaan-co2-neutraal-lokale-routekaart/
[2] http://www.w-e.nl/huurders-corporaties-en-gemeenten-gaan-co2-neutraal-lokale-routekaart/
In de aanloop naar het Duurzaam Gebouwd Congres publiceert Duurzaam Gebouwd expertblogs als onderdeel van een 10-punten Expertplan, dat op het congres wordt gepresenteerd. Bekijk de website van het Duurzaam Gebouwd Congres en koop direct kaarten.