Auteur: Hans Korbee en Albert Hulshoff
De Tender ‘Naar Energiezuinige Scholen en Kantoren’ (NESK), die het toenmalige ministerie VROM in 2008 uitschreef, heeft geleid tot de ontwikkeling en bouw van negen bijzondere Frisse Scholen: scholen met een goed binnenklimaat en een energieprestatie, die anticipeert op toekomstige eisen. De gerealiseerde scholen maken nieuwsgierig: is het binnenmilieu werkelijk fris, in hoeverre wordt energieneutraliteit al bereikt? En, heel belangrijk, zijn de gebruikers tevreden?
In opdracht van RVO.nl is adviesbureau Enerdeco gestart met de monitoring van deze scholen gedurende minimaal vier seizoenen. De resultaten zijn vervolgens vergeleken met de oorspronkelijke plannen en de verschillen daartussen zijn onderzocht. Ook is gekeken naar mogelijkheden om de scholen nog beter te laten presteren door kleine aanpassingen, beter beheer of onderhoud.
De monitoringrapporten zijn hierdoor een belangrijke kennisbron voor een ieder die betrokken is bij de nieuwbouw en ingrijpende renovatie van scholen voor primair en voortgezet onderwijs.
Eerste rapporten en samenvattingen nu beschikbaar
De monitoringrapporten van vier scholen zijn nu beschikbaar op de RVO-website, samen met inzichtelijke samenvattingen van de belangrijkste resultaten en ervaringen van deze scholen De Tredder, Het Klaverblad, Focus-Huygens College en De Wilgenstam. Klik op de hyperlink en kies vervolgens het tabblad ‘links’. In de loop van dit jaar volgen de overige rapporten.
Leer- en verbeterpunten
Dankzij de monitoring is veel duidelijk geworden over de daadwerkelijke prestaties, zowel qua energiegebruik als qua binnenmilieu. Daaruit blijkt dat er grote stappen zijn gezet richting energieneutraal. Ook zijn de waarderingen door de gebruikers per onderdeel in beeld gebracht. De gebruikers zijn tevreden en waarderen het binnenklimaat gemiddeld met een 6,7.
Ook zijn er nog diverse leer- en verbeterpunten. Met name monitoring en beheer scoren een zware onvoldoende. En de kwaliteit van zon- en lichtwering blijkt niet te passen bij de eisen van het hedendaagse onderwijs. Punten waar toekomstige projecten hun voordeel mee kunnen - en moeten - doen.
Werk aan de winkel
Komende jaren moeten minimaal 1.000 scholen voor het primair- en voortgezet onderwijs ingrijpend worden gerenoveerd of vervangen door nieuwbouw. Het gaat hier om 2,5 miljoen m2 en een investering van ruim 4 miljard, die moet leiden tot toekomstbestendige en betaalbare onderwijshuisvesting.
Innovaties gewenst
De monitoring toont aan dat oplevering, beheer en onderhoud van de scholen in de praktijk vaak ernstig tekort schieten met onnodig hoog energiegebruik, discomfort en klachten als gevolg. De dienstverlening vanuit marktpartijen moet sterk worden verbeterd om de gedane investeringen daadwerkelijk hun vruchten te laten afwerpen: een school met een goed leerklimaat tegen bescheiden exploitatiekosten.
Auteurs: Hans Korbee, RVO.nl, Albert Hulshoff, AHB Consultancy