Een wirwar van eisen en stimuleringsmaatregelen

Auteur: Onno Dwars

De wirwar van eisen en stimuleringsregelingen is compleet. Energielabels, EPC-eisen, EPV-regeling, NOM-hypotheken en in de toekomst BENG-eisen moeten ervoor zorgen dat Nederland grotendeels zelfvoorzienend gaat worden in duurzame energie.

Is het allemaal nog te begrijpen en is duidelijk waar welke regeling voor dient? Zorgt deze mix van eisen en stimuleringsmaatregelingen er voor dat bouwend Nederland beter in staat is zichzelf te verduurzamen? Allereerst een korte uiteenzetting van de verschillende eisen en stimuleringsmaatregelen.

Bouwbesluit (eisen)

Het bouwbesluit heeft als eis een EPC van 0,4 voor nieuwbouwwoningen. Dit verandert per 2021 in de BENG-eis (bijna energieneutrale gebouwen), wat ongeveer neerkomt op een EPC van circa 0. De huidige isolatiewaarden zijn voor de vloer Rc 3,5, voor de gevel een Rc 4,5 en voor het dak een Rc van 6.

BENG (eisen)

Er komen aangescherpte eisen vanuit Europa voor de gebouwde omgeving, de BENG eisen. Deze drie eisen volgen de Trias Energetica.

• Beperken energievraag: er komt een eis voor de maximale energiebehoefte.
• Gebruik duurzame energie: er komt een eis voor het minimale aandeel hernieuwbare energie.
• Efficiënt energiegebruik: er komt een eis voor het maximale primaire energiegebruik.

Energielabel (eis)

Alle woningen die worden opgeleverd, verkocht of verhuurd dienen een definitief energielabel te hebben. Het duurzaamste label is een A-label, de minst duurzame is G-label. Een nieuwbouwwoning haalt bij een EPC van 0,8 al een voorlopig A-label. Een Nul op de Meter-woning kan zich niet onderscheiden in de huidige labelling systematiek.

Stimuleringsmaatregelen

De huidige stimuleringsregelingen zijn: € 9.000 extra hypotheekruimte voor energiezuinige woningen en € 25.000 extra hypotheekruimte voor Nul op de Meter woningen (in 2016 wordt dit: € 27.000). Daarnaast ligt er in de Tweede Kamer de Energieprestatie vergoeding (EPV) ter goedkeuring om extra financieel draagvlak te creëren voor de verduurzaming van de sociale huurwoningen.

Nul op de Meter woningen zijn woningen die op jaarbasis evenveel energie opwekken als dat ze, bij normaal gebruik, verbruiken. Deze woningen kunnen worden gefinancierd met een Nul op de Meter financiering. Deze Nul op de Meter financiering wordt geboden aan mensen met een bruto inkomen boven de €32.000,-. De woning dient aantoonbaar Nul op de Meter te zijn bij normaal gebruik door middel van prestatiegaranties. Indien de financiering onder 106% van de marktwaarde blijft, kan er €25.000,- (2015) extra worden geleend. In 2016 wordt dit € 27.000. Het benodigd bruto jaarinkomen om in aanmerking te komen voor extra hypotheekruimte bedraagt in 2016: €33.000.

EPV regeling

De EPV-regeling moet er voor gaan zorgen dat sociale huurwoningen financieel neutraal voor alle partijen verduurzaamd kunnen worden naar Nul op de Meter. Dit geeft de corporatie de mogelijkheid extra woonlasten in rekening te brengen bij de huurder nadat de woning Nul op de Meter is verduurzaamd. De Energieprestatie vergoeding (EPV) ligt ter goedkeuring bij de Tweede Kamer.

Onderstaand zijn de eisen en stimuleringsmaatregelingen weergegeven in een overzicht.

Bekijk de afbeelding op volledige grootte

Een paar dingen vallen op:

• De eisen hebben geen betrekking op de bestaande bouw;
• De stimuleringsmaatregelingen voor bestaande en nieuwe woningen gaan verder dan de eisen;
• De eisen hebben geen betrekking op het gebruiksgebonden energieverbruik, de stimuleringsmaatregelen altijd wel;
• De eisen hebben betrekking op alle nieuwe gebouwen en de stimuleringsmaatregelen beperken zich tot koopwoningen en huurwoningen; 
• Het A-label biedt geen antwoord op de verdere aanscherping van eisen en stimuleringsregelingen.

Integrale aanpak voor versnelling

Als we Nederland versneld willen verduurzamen pleit ik ervoor dat eisen en stimuleringsmaatregelen op elkaar worden afgestemd. Ook moeten de gaten tussen eisen en stimuleringsregelingen worden gedicht, zodat de gehele sector in beweging komt. Van bestaande bouw tot aan nieuwbouw, van sociale huurwoningen tot aan kantoren. Er zijn voldoende kansen. Zo kunnen bijvoorbeeld de energielabels inspelen op de Nul op de Meter trend en zouden er eisen moeten komen voor de bestaande bouw. Alleen met een integrale aanpak kunnen we de gehele woningvoorraad versneld in beweging krijgen.