Amsterdam: stad van de grondstof?

Auteur: Anne-Marie Rakhorst

Onze hoofdstad als grondstoffenleverancier van de toekomst. In mijn allereerste blog op Duurzaam Gebouwd noemde ik dat als wens. Een reactie op het feit dat Amsterdam bekendstond en – staat als de ‘hoofdstad van de leegstand’. Wat ben ik trots dat ruim een jaar later een belangrijke stap gezet is! Begin maart ondertekende Gemeente Amsterdam met 7 (bouw)partners een intentieverklaring. Doel: van Amsterdam een Circulaire Stad maken.

Na Rotterdam Cirkelstad werkt ook Amsterdam officieel aan een circulaire stad. De bouwketen en de gemeente gaan er de kringlopen sluitend proberen te maken. Waardevolle grondstoffen uit verschillende bouwprojecten krijgen een nieuwe bestemming, bij nieuwe gebouwen denken partners na hoe de grondstoffen later opnieuw te gebruiken zijn. En, om de sloop- en bouwprojecten uit te voeren, krijgen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt werk aangeboden. Het geheime recept van een circulaire stad? Optimaal gebruik maken van de regio en vasthouden aan de basisprincipes.

Kansen in kaart

Een sloop- of renovatieproject begint dan bij weten wat je hebt. Een inventarisatie: welke grondstoffen zijn aanwezig in het gebouw? Maar ook: met welke partners kunnen we ze duurzaam uit elkaar halen, welke lokale producenten kunnen de reststromen weer voor nieuwe bouwmaterialen gebruiken? Grondstoffen kun je dan inzetten in nieuwe gebouwen of bij renovatie van een bestaand gebouw. Dat doe je uiteraard niet alleen: om een kringloop te maken, bundel je de krachten.

Huis van lokale grondstoffen

Hoe dat in de praktijk gaat? Op Heijplaat (Rotterdam) werken de partners van Cirkelstad samen met de gemeente, de TU Delft en Woonbron aan het Concept House Village. Hier worden lokaal aanwezige materialen zo veel mogelijk toegepast in innovatie prototypen van duurzame woningen. En in de regio Rotterdam is vooral beton overvloedig op voorraad. Architect Duzan Doepel onderzoekt hier samen met Search en Holcim of het beton opnieuw gebruikt kan worden voor de draagconstructie van een huis. De eerste testresultaten zijn veelbelovend: volgend jaar start de bouw op grotere schaal.

Copy/paste?

De circulaire stad is een veelbelovend concept. Een kwestie van knippen en plakken naar andere regio’s? Natuurlijk heeft elk gebied zo zijn eigen aandachtspunten. Een dichtbevolkte Randstad vraagt echt om andere oplossingen, kent een andere dynamiek in vraag en aanbod dan bijvoorbeeld een krimpgebied. De invulling van een circulaire regio verschilt altijd, juist door die een regionale bril op te zetten. Maar de principes blijven altijd gelijk!

Wie volgt?

Goed voorbeeld doet volgen, dat laat Cirkelstad in ieder geval zien. Als we beter in kaart brengen wat we in de gebouwde omgeving hebben, verbinding zoeken met de juiste (duurzame) partners en ons lokaal oriënteren, dan kunnen we de gebouwde omgeving in Nederland echt circulair maken. Met onze hoofdstad als nieuwe inspiratiebron. Een volgende wens voor Nederland? Nog veel meer circulaire steden en gebieden als grondstoffenleverancier. Ik spreek u er hopelijk snel weer over!