Ook dit jaar heb ik de eer om juryvoorzitter te zijn van de Koning Willem I Plaquette, een prestigieuze prijs voor duurzame innovatie. Het is fantastisch om op de eerste rij te mogen zitten als het gaat om innovatie. De inschrijving is net geopend. En ik ben ongelofelijk benieuwd naar de inzendingen. Hoewel de prijs uiteraard breed gericht is op innovatieve ondernemingen, kijk ik nu al uit naar de inzendingen uit de bouwsector. Maar wat maakt een onderneming duurzaam innoverend?

In 2012 ging de plaquette naar een innoverende onderneming uit de bouwwereld: Norm-teq. Het bedrijf van eigenaar Harrie Evers kwam met een buitengewoon slim antwoord voor eigenaren van (verouderde) flats en kantoorgebouwen. Door nieuwe elementen te bevestigen aan het gebouw, verandert een oude flat in een moderne woning. Het gebouw hoeft daardoor niet gesloopt te worden. Dat levert een ‘nieuw’ appartement op voor de helft van de kosten van vergelijkbare nieuwbouw. Zonder onnodige milieubelasting en met toevoeging van hoogwaardige onderdelen en behoud van sociale samenhang. En dat is precies waarom deze onderneming de prijs in de wacht sleepte.

Om je heen kijken
Natuurlijk is innoveren niet alleen de slimste oplossing zoeken op het snijvlak van economie, ecologie en sociale innovatie. Innovatie heeft te maken met om je heen kijken, de vernieuwing van de wereld zien en nadenken, vertellen Michael Braungart en William McDonough treffend in hun nieuwste boek De Upcycle. Het vervolg op Cradle to Cradle - dat op 8 oktober in het Nederlands verschijnt - daagt iedereen in Nederland en zeker ook in de gebouwde omgeving, uit om anders te durven denken.

Wat we van vlinders kunnen leren
Wat ‘om je heen kijken’ kan betekenen voor innovatie, laten de auteurs met een ijzersterk voorbeeld zien. Toen ze voor een klant kleurstoffen onderzochten die gebruikt werden in polymeren voor tapijtvezels en –stoffen, liepen ze steeds tegen hetzelfde probleem aan. De beschikbare kleuren waren mooi, maar bevatten stuk voor stuk zware metalen. Ze vroegen zich toen af hoe vogels en vlinders dat eigenlijk doen: hun vleugels hebben geen zware metalen, maar zijn wel rijk gekleurd. De kleuren werden gecreëerd door het breken van het licht; de veren bevatten vrijwel geen kleur. Met die wetenschap kun je werkelijk innoveren. Nieuwsgierigheid is het begin van innovatie.

Nederland is rijk
In de gebouwde omgeving zie ik steeds meer prachtige voorbeelden. Stuk voor stuk duurzame uitvinders, die laten zien dat het wel kan. Dat laat wat mij betreft zien hoe ongelofelijk rijk we in Nederland zijn als het gaat om innovatiekracht. Als we onze kennis weten te combineren met duurzaam ondernemen, dan levert dat geweldige kansen op voor ons land. Nederland als duurzame proeftuin? Ik zie het wel zitten! Kom maar op met die inschrijvingen!

P.S. Inschrijven voor de Koning Willem I Plaquette kan nog tot 31 december!