Energieakkoord: een fooi van € 1.000.000.000

Auteur: Arne Balvers

Grote koppen op de sites en kranten: de regering heeft besloten de corporaties een steuntje in de rug te geven. In het definitieve energieakkoord staat namelijk dat €1.000.000.000 wordt vrijmaakt om sociale huurwoningen energiezuiniger te maken. Met €10.000 tot €20.000 kun je een woning al heel wat labelsprongen laten maken. Dat betekent dus wellicht wel 100.000 woningen aanpakken!

Toch blijft bij mij een wrang gevoel over. Dit miljard staat namelijk niet los van allerlei andere maatregelen. Kort gezegd worden corporaties in de komende jaren voor vele miljarden aangeslagen met een verhuurdersheffing. Deze heffing loopt in een paar jaar op, naar structureel anderhalf miljard euro. De investeringsruimte van corporaties wordt daardoor grotendeels de nek om gedraaid. Het toevoegen van energiezuinige nieuwbouw staat hierdoor grotendeels on-hold en ook renovatieprogramma’s zijn onzeker geworden.

Met een corporatiesector van circa 2.300.000 woningen komt het aanpakken van 100.000 woningen ook wel een beetje in een ander daglicht te staan. Het is namelijk 5 procent van de corporatievoorraad, ofwel 1,5 procent van de totale woningvoorraad in Nederland. Als dát de klapper is waar Greenpeace en Milieudefensie erg enthousiast van worden, dan leggen we de lat niet erg hoog. Waarschijnlijk reageerden zij dan ook meer op het sluiten van een aantal kolencentrales en de aanleg van windmolenparken, maatregelen die ook in het energieakkoord staan.

Gemiste kans
Ik was in het persbericht vooral op zoek naar de kop “Overheid maakt eigen vastgoed energiezuiniger”. Over het maatschappelijk vastgoed waar de overheid grotendeels zelf de touwtjes in handen heeft wordt echter niet gesproken. Scholen, gemeentehuizen, sportvoorzieningen, cultuur en zorg, kansen te over om rendabel te investeren. Alleen al aan gemeentelijk vastgoed staat er meer dan 30 miljoen vierkante meter in Nederland. En er lijkt een ideale mix van urgente omstandigheden te zijn.

De overheid leent tegen historisch lage rentetarieven van 2 procent voor tien jaar. Met dergelijke kapitaalslasten is een businesscase al snel haalbaar. De kwakkelende bouwsector en economie krijgen daarmee een flinke duw in de rug. Het zorgt al gauw voor vele duizenden banen in de bouwsector. Tot slot kan een grote afzetmarkt ook leiden tot nieuwe innovaties, daar waar Research en Development momenteel juist onder druk staan.

We moeten het echter doen met een miljard. Het klinkt vreemd om het zo te stellen, maar toch voelt het zo. Met een meer visionaire regering hadden we grote stappen kunnen maken. Echt doorpakken richting energieneutraal vastgoed. Een overheid die vertrouwen uitstraalt en het goede voorbeeld geeft.

Energieakkoord gesloten, vastgoed vergeten.