Anke van Hal komt na een welverdiende vakantie met verhelderende inzichten.

GOED DUURZAAM BOUWEN

Ik doe het elke zomer- en kerstvakantie, mezelf een essentiële vraag stellen en daar dan lang op broeden. Deze zomer stelde ik mezelf de vraag wat nu werkelijk de kern is van hetgeen waar ik mee bezig ben.

Zo'n vraag beantwoorden kost veel tijd en laat zich ook niet sturen maar na vele uren in de zon (ja, ik wel!) kwam ik tot twee verhelderende inzichten die ik graag deel met vakgenoten omdat ze mij toch echt op een nieuw spoor brachten.

Kwaliteit
Ten eerste ontdekte ik dat ik me zelf weliswaar duurzaam bouwen specialist noem maar dat mijn hoofddoel eigenlijk helemaal niet (meer) het duurzaam bouwen op zich is.

Het gaat me uiteindelijk in eerste instantie om het verbeteren van de kwaliteit van de gebouwde omgeving. Duurzaam bouwen is het middel dat ik daarbij hanteer en dat is fundamenteel iets anders dan duurzaam bouwen als doel hebben. Ik vond het verhelderend.

Vier soorten bouwen
Nog meer verhelderend vond ik het onderscheid in soorten bouwen, waar ik al praktiserend op kwam. Want opeens werd me heel duidelijk waarom ik me toch zo op mijn plek voel op Nyenrode en bij de afdeling Real Estate & Housing van Bouwkunde.

Ik kwam namelijk tot de conclusie dat er vier soorten van bouwen zijn die zich onderscheiden door het aantal en de soort belangen die worden behartigd.  Het onderscheid is simpel; je kunt slecht bouwen, goed bouwen, goed duurzaam bouwen en slecht duurzaam bouwen.

Nummer drie
Ze komen in de praktijk alle vier voor maar ik ga voor nummer drie. Wat houden ze in? Bij slecht bouwen wordt alleen rekening gehouden met de belangen van de investeerder. Dan draait het alleen om geld.

Bij goed bouwen wordt daarnaast ook heel zorgvuldig rekening gehouden met andere betrokken partijen; met belangen van bewoners, omwonenden, gebruikers van gebouwen en andere partijen zoals  ondernemers, de gemeente en woningcorporatie bijvoorbeeld. 

Bij goed duurzaam bouwen komen er nog twee categorieën belanghebbenden bij. Dan hebben we niet alleen meer oog voor de belangen van de mensen hier en nu maar ook voor die van daar en later. We houden bijvoorbeeld rekening met de belangen van de bewoners van de tropische regenwouden en die van de mensen van de generaties na ons.

Bij slecht duurzaam bouwen tenslotte draait het alleen om de kosten en de belangen van de mensen daar en later. De belangen van veel mensen nu, bewoners bijvoorbeeld, worden in dat geval ondergeschikt gemaakt aan het behalen van duurzaamheiddoelen. Ook dat komt voor.

Belangen fuseren
Het gaat wat mij betreft bij goed duurzaam bouwen dus vooral over een complexe managementopgave. Je moet heel veel belangen met elkaar laten fuseren.

En waar je leer op je de faculteit Bouwkunde managen? Bij de afdeling Real Estate & Housing! Logisch dat ik bij die afdeling hoor. En wat voor vaardigheden heb je nodig om dit soort complexe processen in de praktijk tot een succes te maken? Leiderschap, vernieuwend ondernemerschap, strategisch inzicht, je moet goed kunnen samenwerken,...

Allemaal zaken waar Nyenrode zich mee bezighoudt. Ik ben kortom, goed op mijn plek want duurzaam bouwen gaat niet om dingen; het gaat om mensen.

Anke van Hal
Hoogleraar Sustainable Building and Development op Nyenrode
Praktijkhoogleraar Sustainable Housing Transformation aan de TU Delft