Op basis van hun jarenlange onderzoekservaring hebben Peter Teeuw en Christoph Maria Ravesloot een praktisch en tegelijk wetenschappelijk goed onderbouwd boek geschreven over groene daken: 'Begroeide daken - Afstemming van techniek, organisatie & maatschappelijk belang'.
Dat begroeide daken veel meer doelen dienen dan alleen het aftoppen van een bio-ecologisch gebouw, weet men in Nederland steeds beter. Ik verwijs graag naar het artikel van Hiltrud Pötz, hier op Duurzaam Gebouwd NL, waarin groene en blauwe maatregelen terecht worden gezien als oplossing voor meerdere stedelijke problemen.
Begroeide daken
Allereerst wat statistieken. 'Begroeide daken na 2010' bevat 128 pagina, 45 foto's, 32 tabellen en diagrammen en 19 doorsnedes of verklarende tekeningen. Het boek is prettig klein (24 x 17 cm, landscape), ligt goed in de hand en is door zijn dikte (1 cm exact) ideaal om mee te nemen naar vergaderingen, waar het een nuttige bijdrage kan leveren in de discussie over groene daken.
Bijzonder aan het boek is dat het is 'gepeerreviewed', wat in de wetenschappelijke wereld gebruikelijk is, maar waarbij Teeuw & Ravesloot eigenlijk nog een verrassend praktische opzet hebben behouden. De stijl en het taalgebruik hangt tussen wetenschappelijk en praktisch in.
'Begroeide daken na 2010' behandelt, na een inleiding waarin het belang van groene daken nog eens overzichtelijk wordt besproken (met effecten op de schaal van 1 tot 1000 meter), achtereenvolgens de techniek, de organisatie en het maatschappelijke belang van begroeide daken.
Het techniekhoofdstuk gaat in op functies en uitvoering van het begroeide dak en de lagen daarin.
Het derde hoofdstuk bespreekt kosten-batenanalyses, ontwerprichtlijnen, projectmanagement en beheer van begroeide daken. Teeuw & Ravesloot lijken zich daarbij vooral te richten op grote projecten, maar sommige van de foto's laten ook de kleine, meer doe-het-zelfgerichte schaal zien.
Het maatschappelijk belang in hoofdstuk 4 gaat in op de maatschappelijke kosten-batenanalyse. Daarbij zijn Teeuw & Ravesloot eerlijk over de voor- en nadelen, waaruit hun ervaring blijkt.
Het boek sluit af met een conclusiestuk ('de opdrachtgever wil groen') en een vermakelijk nawoord van Kees Duijvestein, die om actie vraagt: dankzij een fitnessboek weet hij nu alles over de voordelen van sporten, maar hij is er nog niet fitter van geworden. Zo is het ook met groene daken: de voordelen kennen we nu wel - tijd om ze grootschalig aan te leggen.
Veel nuttige informatie
Daarbij zijn de in 'Begroeide daken na 2010' geplaatste tabellen zeer nuttig. Het boek heeft praktische bijlagen met veel referenties, achtergrond- en naslaginformatie. Er is een Engelse samenvatting achterin het boek, en onze Duitse vrienden worden lekker gemaakt met een Zusammenfassung van slechts 106 woorden.
Daar worden ze natuurlijk niet veel wijzer van, maar het is een goed initiatief om andere nationaliteiten mee te laten proeven. Dat het tot drukken in andere talen moge leiden...
Tip
Voor een volgende editie van dit boek - die er zeker gaat komen, schat ik in - wil ik Peter Teeuw en Christoph Maria Ravesloot suggereren ook doorsnedes van hellende begroeide daken te geven, een helderder koppeling te leggen tussen de praktijkprojecten en het toegepaste dakprincipe en meer voorbeelden te geven van daktuinen en dakparken (denk aan Wenen).
En al lezende kon ik wat kleine punten van verbetering vinden - in de tekst wordt niet verwezen naar de figuren, in de doorsnedes met bomen lijkt de substraatlaag op beton, staafdiagrammen zijn lastig leesbaar, figuurteksten op plaatjes komen soms niet goed door, definities missen bronnen etc. - maar deze laten onverlet dat 'Begroeide daken na 2010' een aanwinst voor de boekenmarkt is en op een goed moment komt nu kennis over groene daken heel hard nodig is.
Ik kan het daarom van harte aanbevelen bij gemeenten, projectontwikkelaars, ontwerpers en aannemers.
Begroeide daken na 2010 - Afstemming van techniek, organisatie & maatschappelijk belang
Door Peter G. Teeuw & Christoph Maria Ravesloot
Uitgever: Techne Press, Amsterdam, 2011 (ISBN 978-90-78469-06-3)
Meer informatie en bestellen: www.technepress.nl
Andy van den Dobbelsteen