Op de Provada 2009, die in juni plaatsvond, waaide een frisse wind. Of beter, een groene wind.

Duurzaam bouwen was een populair thema tijdens de vastgoedbeurs, zo bleek uit het grote aantal ‘groene’ lezingen en paneldiscussies tijdens het Provada Green Forum. Maar niet alleen de media-aandacht en de kwaliteit van de discussies stemden mij tevreden. Nee, het belangrijkste signaal dat ik opving, is dat de vastgoedmarkt klaar is voor een duurzame aanpak.

Nieuwe contractvormen
“Verduurzamen is geen leuke hobby, het is een keiharde must.” Aldus Hans Copier, directeur ING REIM. Deze uitspraak, maar ook andere uitspraken als “Op niet-duurzaam vastgoed moet in de toekomst worden afgeboekt." (Jaap Gillis,CEO Redevco en voorzitter Dutch Green Building Council) en "Er is behoefte aan nieuwe contractvormen waarin ook de exploitatie van een gebouw tot uitdrukking wordt gebracht" (Kees Rezelman van CoreNet) ving ik op.

De afgelopen tijd kondigde de verschuiving naar duurzaam vastgoed zich al aan. Ondermeer het SenterNovem-project ‘Koplopers doorbreken de Circle of Blame’ toonde aan dat duurzaam bouwen de toekomst heeft. Een gevoel dat inmiddels breed wordt gedeeld, zo maakten de sprekers uit alle geledingen van de vastgoedwereld duidelijk tijdens de Provada.

Niet duurder
Niet alleen ‘maatschappelijke verantwoordelijkheid’ is als argument genoemd om te verduurzamen, ook financieel gezien biedt ‘vergroening’ kansen. Vastgoedprofessor Piet Eichholtz concludeerde na onderzoek in de VS dat duurzaam vastgoed door de recessie minder hard wordt geraakt dan ‘gewone’ gebouwen.

“Vastgoedfondsen met alleen maar conventionele gebouwen lopen aantoonbaar meer risico dan investeerders in groene panden”, aldus Eichholtz. Daarbij komt dat duurzaam bouwen per saldo niet duurder is, zo benadrukte meerdere sprekers.

Eindgebruiker krijgt C-label
De overheid kondigde bij monde van Peter Jägers van de Rijksgebouwendienst aan dat vanaf 1 januari 2010 duurzaam ingekocht gaat worden. Een gebouw moet minstens het C-label hebben. Een belangrijke incentive voor de markt. Dit blijkt ondermeer uit de reactie van Hans Copier, directeur ING REIM Nederland: “Als een huurder van ons eist dat zijn gebouw een C-label wordt, dan regelen we dat.”

Ik heb ook de indruk gekregen dat andere vastgoedbeleggers ING REIM binnenkort gaan volgen. Onderzoeker Nils Kok concludeerde namelijk op basis van een onderzoek naar de gevolgen van Duurzaam Inkopen 2010 voor de vastgoedsector dat een meerderheid van de vastgoedbeleggers van plan is te investeren om de energieprestatie van hun portefeuille te verbeteren.

Beweging richting duurzaam vastgoed
Ik kan me niet voorstellen dat er op de Provada bij de grote beleggers géén belletje is gaan rinkelen. Het plaatje is immers compleet: de vraag naar duurzaam vastgoed is er, duurzame gebouwen gaan langer mee, hebben lagere onderhoudskosten en de gebruikers zijn minder geld kwijt aan energie.

De tijd van wachten is voorbij voor iedereen die de slag niet wil missen. En die niet met onverhuurbare gebouwen wil blijven zitten.

Foto's
Afbeelding 1 keynote speaker Charles Landry
Afbeelding 2 Professor Piet Eicholtz
Afbeelding 3 Hermann Scheer

Meer informatie: www.duurzaamvastgoedportal.nl