De HSL: een nutteloze duurzame Ferrari-oplossing

Auteur: Marlon Huysmans

"Een kaartje voor de hogesnelheidstreinen die vanaf 1 juli volgend jaar tussen Amsterdam en Rotterdam zal moeten gaan rijden (als het lukt), zal 60 procent duurder zijn dan een kaartje voor de gewone NS-treinen." Dit heeft Minister van Verkeer en Waterstaat Camiel Eurlings voor de kerst gemeld aan de Tweede Kamer.

Net teruggekomen van vakantie, is dit het eerste nieuwsbericht dat ik op de Nederlandse radio hoor. Ik kan het bijna niet geloven. Heb ik iets gemist of zijn we helemaal gek geworden?

Goed voornemen?
Was het niet zo dat we een enorm fileprobleem hebben in Nederland? Was het niet zo dat we de uitstoot van schadelijke stoffen (op de weg) drastisch moeten terug dringen? Was het niet zo dat we gaan rekeningrijden om forensen financieel te stimuleren om het openbaar vervoer te nemen? Was het niet zo dat we steden gaan verdichten om zo de groei in de natuur en het buitengebied tegen te gaan? Was het niet zo dat betaalbaar openbaar vervoer en topmobiliteit in steden hiertoe bijdraagt? Was het niet zo dat we dat als goed voornemen hadden in 2008?

Elitetrein
Minister Eurlings geeft als antwoord in de media dat "de goedkopere gewone trein ook nog rijdt", als betaalbaar alternatief. Kortom, de HSL wordt een elitetrein, voor mensen die het kunnen betalen of toch wel kunnen declareren. Een retour Rotterdam-Amsterdam (mijn eigen route elke dag) zal € 39,90 per dag gaan kosten. Geen werkgever die dat klakkeloos betaalt.

Waar zijn we mee bezig? Ik begrijp het niet meer. Sommigen wimpelen het zelfs af door te zeggen dat ‘Een Ferrari ook duurder is dan een gewone auto’. Maar daar gaat het helemaal niet om. We willen namelijk geen ‘duurzame Ferrari-oplossingen’. Waar het ons om gaat is dat duurzame oplossingen voor alle mensen meer comfort, gemak en financiële winst opleveren.

Weinig duurzame overheid
Zoals u merkt ben ik teleurgesteld. Vanwege het feit dat dit soort berichten geruisloos door Nederland geaccepteerd worden. Het heeft in mijn beleving te maken met eerlijkheid. We moeten mensen niet voorschotelen dat we met openbaar vervoersoplossingen zoals de HSL het leven beter maken, fileproblemen in de Randstad tevens mee aanpakken, als blijkt in de praktijk dat het onbetaalbaar wordt. Hoe kun je verwachten dat Nederlanders zich duurzaam gaan gedragen als de overheid dit soort, in hun ogen onbegrijpelijke, beslissingen neemt?

Duurzaamheid loont
Hier laten we het natuurlijk niet bij zitten. Voordat die HSL gaat rijden kan de wereld nog best veranderen. Kijk maar eens hoe de afgelopen vier maanden de wereld is veranderd. Stel die prijs van de kaartjes bij en je doet eindelijk iets concreets aan duurzaamheid waar iedereen wat aan heeft. Dat werkt veel beter dan subsidiepotjes en eenmalige incentives.

De overheid roept in de pers dat ze de economie wil stimuleren en dit combineren met duurzaamheid; economische en klimaatdoelstellingen hand in hand laten gaan. Een prima opportunity in 2009 voor Minister Camiel Eurlings & Jacqueline Cramer om samen op te pakken en de toekomstige kiezers concreet te tonen dat duurzaamheid loont!