Van de bouw- en vastgoedsector wordt een enorme prestatie verwacht: 8 miljoen woningen renoveren en toekomstbestendig maken, wijken en bedrijventerreinen van het aardgas verlossen en de complete vastgoedvoorraad demontabel en circulair maken. Dit alles in een razend tempo waarbij we starten met een achterstand om in te lopen. Als het goed is vieren we in 2030 onze eerste mijlpaal, als we de helft minder CO2 uitstoten ten opzichte van 1990 en de toepassing van grondstoffen uit fossiele bronnen halveren.
Maar dan moet alles vlot verlopen. Alles moet dan uit de kast worden getrokken en innovaties moeten een belangrijkere plek krijgen bij verduurzaming. Voor Ivo Nederpelt van Innovationlink is het overduidelijk: met de huidige stand van techniek halen we de doelstellingen van het Klimaatakkoord niet. “Daarmee zorgen we niet voor de versnelling richting 6 miljoen Nul op de Meter (NoM)-woningen die we nodig hebben. We hebben daarnaast te maken met een enorme vraag naar bouwprofessionals en een aanbod dat hapert. Dat valt niet te rijmen met de energie- en circulariteitsdoelstellingen die ongelofelijke urgent zijn. Dus is het essentieel om te innoveren.”
Het kan wél
Dat de bouw kán innoveren, blijkt vaak genoeg. We zien gebouwonderdelen adaptief en demontabel worden, eigen energie opwekken. Die elkaars taal spreken, zodat bijvoorbeeld de vraag en het aanbod van energie optimaal wordt afgestemd. “Hebben we het over die individuele gebouwelementen, dan zet de bouw- en vastgoedsector stappen. Die innovaties krijgen vorm en zorgen er bijvoorbeeld dat gevels energie opwekken met geïntegreerde en bijna onzichtbare zonnepanelen. Tegelijkertijd worden deze noviteiten zelden seriematig toegepast, terwijl dat wel noodzakelijk is om tot de broodnodige versnelling voor verduurzaming te komen. We denken nog altijd in projecten en stoppen soms al met de toepassing van vindingrijke oplossingen na één pilot.”
Hoge drempel?
We hebben innovaties op de plank liggen, maar blijkbaar wordt er te weinig gedaan. Nederpelt ziet vooral dat vernieuwingen voor ‘eigen gebruik’ worden toegepast, maar dat er niets wordt uitgerold naar de markt. “De innovatie wordt wel ingezet, maar niet verder gebracht. Dat is zonde, want er zijn verschillende manieren om dat wel te doen en de drempel is niet zo hoog als je denkt. Zo kun je als dienstverlenend bedrijf een tak productie starten, maar eist dat een flinke investering op verschillende vlakken. Zo kan het in deze tijd bijzonder complex zijn om de juiste professionals te werven.” Om dit probleem te ondervangen is er een tweede mogelijkheid om aan de slag te gaan met innovaties: de joint venture. “Dan verdeel je de risico’s en verantwoordelijkheden. Eén partij brengt het ondernemerschap in en de andere partij zorgt voor de benodigde kennis. Een derde optie is dat je er zelf weinig tijd en energie insteekt, maar dat je het in de vorm van royalties aanpakt.”
Verborgen innovaties
Innoveren zit soms niet in de kernactiviteit van een bedrijf, maar die verandering kan er wel komen. Met een reeks innovatieworkshops wil Innovationlink de aandacht vestigen op ‘verborgen innovaties’ in organisaties en het eenvoudiger maken om ze naar de markt te brengen. De aftrap vindt plaats op Green Buildings Event 2021 op 6 oktober en op Building Holland 2021. “We nemen organisaties tijdens die events mee en vertellen over de nog te ontginnen kennis en winst, die uit innovaties voortkomt. We koppelen dat aan de urgentie die we met zijn allen voelen om nú actie te ondernemen, om maatschappelijke opgaves in te vullen. De bouw krijgt het verwijt dat er te weinig gebeurt. Laat met een nieuwe aanpak zien dat er wel degelijk snelle beweging is!”