Dit najaar komt de blauwdruk beschikbaar voor een fabriek die in Europa een duurzame renovatiegolf op gang moet brengen. Wat gaat dat opleveren en welke golven gaan er nog meer ontstaan? Dat ontdek je tijdens het Renovation Wave Event op donderdag 9 september.

Uit gegevens van de Europese Commissie blijkt dat jaarlijks in Europa slechts 1% van de gebouwen een renovatie ondergaat waarbij duurzaamheid een boost krijgt. Daarom heeft de Renovation Wave Strategy van de commissie als doel het verbeteren van de energieprestaties van gebouwen. Tijd dus voor actie en die komt onder meer van het North Sea Region Interreg-project INDU-ZERO. Daarbij is een blauwdruk voor een fabriek ontwikkeld, waar grootschalige renovatieproducten van de band gaan rollen. Tegen de helft van de huidige kosten levert die fabriek jaarlijks 15.000 renovatiepakketten voor woningen.

Op 9 september organiseert INDU-ZERO een gratis webinar over nieuwe oplossingen en inzichten om de noodzakelijke versnelling mogelijk te maken. Voor het presenteren van de resultaten van het complete project is op 7 oktober het eind-event van INDU-ZERO gepland. Een onderdeel van dit tweede event is het ondertekenen van een intentieverklaring met als doel om partijen te verbinden die willen meewerken richting de toekomstige realisatie van deze fabriek:

Krämer: “De fabriek die wij gaan presenteren, wordt geen lelijke blokkendoos om een productielijn heen, maar ook een bezoekerscentrum. De architect ontwikkelt een mooi, natuurinclusief gebouw, dat opgaat in de natuur en het groen, anders dan bovenstaande afbeelding.”

Overijssel

De provincie Overijssel leidt binnen INDU-ZERO de veertien deelnemende organisaties uit zes landen (rond de Noordzee) en daarvoor verantwoordelijk is Ulla-Britt Krämer (foto rechts). Een planning voor de bouw van een eerste fabriek is er nog niet, maar Krämer hoopt dat op 7 oktober veel partijen zich melden om ook aan de slag te gaan. Zeker is alvast dat uit Nederland Rc Panels, Buro De Haan en woningcorporatie Domijn gaan tekenen en Krämer vermoedt dat ook de provincie zelf en verschillende woningcorporaties uit Overijssel willen gaan meedoen. Een grote Duitse corporatie (LEG) schuift ook aan en is misschien zelfs van plan een eigen fabriek te bouwen. Nederlandse corporaties kunnen (mogen) dat niet, aldus Krämer.

Het project leidt zelf niet tot een fabriek. Krämer: “Wij willen vooral aantonen dat het kan. Het bewijs daarvan wordt geleverd door de partijen die nu al in deze opzet geloven en het stokje willen overnemen. Wij zijn best ver gegaan voor zo’n Interreg-project, maar er moet nog veel gebeuren. Zoals het testen van nieuwe materialen, het verder ontwikkelen van nieuwe machines die er nu nog niet zijn en het goed afstemmen van de verschillende machinelijnen op elkaar. Met ons plan ga je echt heel ver komen.”

Significant omlaag

De blauwdruk voor de fabriek beslaat het bouwproces vanaf het ontwerp tot de uitvoering en monitoring nadien. Dat geheel biedt voordelen, aldus Krämer: “Omdat wij in het project het hele proces in handen hebben, kunnen wij in het productontwerp ook verbeteringen van de bouw zelf meenemen. Daardoor gaan de tijd en kosten van de bouw significant omlaag. Zo komen we op ongeveer een halvering van de huidige kosten.”

In de markt zijn organisaties actief die daarbij lager uitkomen dan € 50.000. Is dat waar Krämer op mikt? “Zij doen niet alles wat voor een complete renovatie nodig is en dan is het appels met peren vergelijken. Wij doen echt nul-op-de-meter-renovaties, met ook alle installaties daarbij. Het hangt ook van het type woning af. Het ene appartement is moeilijker dan het andere. En aan het eind van een rijtje huizen heb je altijd nog een woning met een extra gevel.”

“We kunnen de huidige prijs halveren, omdat we met dit idee naar een renovatie gaan die voor een rijtjeshuis slechts drie dagen duurt. Dat is toch uniek in de bouwwereld? Er zijn wel partijen die roepen dat ze het in één dag kunnen, maar die benoemen dan niet de hele voorbereiding en afwerking. Drie dagen bestaat nog niet, maar wij willen aantonen dat het kan en hoe dat kan.”

In dit filmpje krijg je meer uitleg over INDU-ZERO:

Enschede

Binnenkort is in Enschede te zien wat het project in werkelijkheid kan gaan opleveren. Daartoe worden na de zomer drie woningen van corporatie Domijn gerenoveerd met voornamelijk bestaande producten, maar ook met enkele innovaties. Veel van de nieuwe oplossingen moeten echter nog werkelijk geproduceerd of eerst getest worden. Krämer: “Je kunt er een nieuw idee voor een dak zien, dat nog niet op de markt is, en ook een nieuwe kozijnloze gevel met vacuüm glas.”

De drie huizen in Enschede krijgen verschillende gevels, met producten van Factory Zero, Itho Daalderop en Rc Panels. Krämer: “De gevel en het dak bestaan uit een sandwichpaneel met EPS-isolatie, geproduceerd door Rc Panels. Het nieuwe INDU-ZERO product is net iets anders opgebouwd en bevat minder lagen. Ook hebben we een nieuw idee voor een ankersysteem, maar dat wordt nu nog niet gebruikt. De installaties zullen in een apart frame terechtkomen, de zogeheten Skid-module. Ook deze kan in de toekomst in de fabriek geassembleerd worden.”

Naar verwachting zijn de woningen medio oktober klaar, waarna één woning wordt ingericht om te bezoeken. De installaties in de andere twee huizen worden daar in de vorm van mock-ups opgebouwd. Ook kun je met behulp van virtual-reality-brillen de fabriek en verschillende woningen uit diverse landen binnenlopen. Op interactieve wijze krijg je te zien wat er allemaal mogelijk is.”

Tot slot:

• De ‘showcasewoning’ in Enschede is één van de resultaten van INDU-ZERO. Na monitoring van de effecten wordt het project in de zomer van 2022 afgesloten.
• Naast de genoemde organisaties hoopt Krämer dat op 7 oktober meer partijen uit de industrie en de categorie grote woningeigenaren de letter of intent gaan ondertekenen en zelf een rol willen gaan spelen bij de bouw van de fabriek en grootschalige renovaties.
• Tijdens het Renovation Wave Event op 9 september houdt Ulla-Britt Krämer de presentatie: INDU-ZERO: Verduurzaming: Industriële prefab renovatie voor woningen uit 1965-1985.
• INDU-ZERO richt zich op dit moment met name op woningcorporaties; andere partijen mikken op individuele woningeigenaren. Daarover vertelt Hein Braaksma op 9 september meer in de presentatie Stronghouse: Perspectief huiseigenaar (daarover binnenkort meer op DuurzaamGebouwd.nl).

Het complete programma van het Renovation Wave Event vind je hier of schrijf je meteen gratis is.

Tekst Ysbrand Visser