Het beste in je naar boven halen. Dat is wat het in oktober geopende familiehuis en Inspiration Centre van Dura Vermeer in Utrecht ambieert. Want wie zich goed voelt, presteert ook stukken beter. Duurzaam Gebouwd nam een kijkje in het inspirerende gebouw, dat tijdens de opening de naam De Verbinding kreeg.
Peter Krop en Jurgen Schoenmakers van Dura Vermeer vertellen wat de ambities waren met dit pand. “We transformeren als Dura Vermeer naar een netwerkorganisatie, waarin we op vernieuwende manieren samenwerken met onze partners”, begint Krop. “Met die gedachte willen we mensen bij elkaar brengen en ervoor zorgen dat ze iedere dag het beste uit zichzelf halen. Een gezond gebouw kan daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Want gezonde gebouwen verhogen de arbeidsproductiviteit en verlagen het ziekteverzuim.”
Er zijn inderdaad veel onderzoeken die deze stelling onderschrijven, zoals het invloedrijke Health, Wellbeing & Productivity in Offices van de World Green Building Council. Krop: “Toch zien we dat gezondheid nog niet als standaard wordt aangehouden, terwijl dit een belangrijke bijdrage levert aan de invulling van maatschappelijke opgaves. Door duurzaamheid tastbaar te maken en gezondheid als leidend principe aan te houden voor dit Inspiration Centre, creëren we een plek waar medewerkers en bezoekers met plezier naartoe gaan en waar ze zich fijn voelen.”
Voorbereid op de toekomst
Duurzaamheid begint al voordat je ook maar een voet in het gebouw zet. Dat zit hem in de thema’s bereikbaarheid en mobiliteit. De ligging van het nieuwe pand is namelijk op loopafstand van het NS Station Utrecht Leidsche Rijn. Verder zijn er elektrische oplaadpunten voor fietsen en zo’n vijftig laadpalen voor een elektrisch wagenpark.
“Zo’n 20% van het wagenpark van Dura Vermeer is op dit moment elektrisch”, aldus Krop. “Door voldoende capaciteit te bieden, willen we het aantrekkelijk maken om hier met een elektrische auto te komen. We maken gebruik van narrowcasting – gerichte bedrijfsinformatie voor eigen personeel – om medewerkers actuele informatie rondom files en beschikbaarheid van openbaar vervoer te geven.”
Een toekomstperspectief is het leveren van energie uit autoaccu’s aan het gebouw, om in te spelen op beschikbaarheid van duurzame energie en de afstemming van vraag en aanbod. “De laadpalen kunnen later een update krijgen om dit mogelijk te maken”, gaat Krop verder. “Daarmee zorgen we ervoor dat we kunnen blijven innoveren en zijn we voorbereid op nieuwe ontwikkelingen.”
Het gevoel van innovatie
Dat gevoel van een levend innovatielab krijg je in iedere ruimte van het gebouw: de verse lucht van buiten wordt door middel van ionisatie gefilterd, de schimmels en pollen worden gefilterd, het gebouwbeheersysteem en de installaties zorgen voor een optimale temperatuur, luchtvochtigheid en CO2, en de combinatie van monitoring van harde en zachte data geeft handvatten om het klimaat verder te optimaliseren.
“Plan in Outlook een vergadering en je krijgt een ruimte toegewezen”, zegt Krop. “De installaties in de ruimte zorgen al voordat je activiteit start dat het binnenklimaat optimaal is en ze houden dat zo gedurende je werkzaamheden.”
De installatietechnische onderdelen leveren niet als enige een bijdrage aan een gezond werkklimaat en de bijbehorende beleving. Zo zijn planten overal in het pand zichtbaar, in het bijzonder in de binnentuin waar een vijftien meter hoge groene wand je verwelkomt. Er zijn akoestische panelen aangebracht, evenals vloerkleden en akoestisch spuitwerk, die samen zorgen voor een comfortabele werkplek, ook als er een relatief hoge bezetting is.
“Een ander onderwerp van belang is de biodynamische verlichting”, vervolgt Krop. “De luxwaarden per werkplek zijn hoger dan de wettelijke eisen en er is zowel primaire als secundaire verlichting. Daarnaast is de lichtintensiteit aangepast aan het dagritme. Als de dag vordert, verandert ook het verlichtingsprofiel mee, passend bij je bioritme.”
Circulair en gezond
De verregaande aandacht voor gezondheid is niet de enige pijler in de duurzaamheidsambities: die gaan veel breder. Rondom circulariteit zijn keuzes gemaakt die helpen om de milieu-impact van het gebouw zo laag mogelijk te houden. Eerst vallen de vloeren op. “Er is geen afwerkingslaag nodig voor deze monolithische vloeren”, geeft Schoenmakers aan.
“Om mogelijkheden voor demontage open te houden, kozen we voor boutverbindingen in de stalen constructie. Verder zijn de vloerkleden opnieuw te gebruiken en passen we niet-giftige materialen toe, wat ook weer een bijdrage levert aan het thema gezondheid. Ook de systeemwanden zijn bij het einde van de gebruiksfase opnieuw te gebruiken en de installaties zijn aanpasbaar en losmaakbaar van andere systeemlagen, zoals de schil en de constructie.”
BENG-proof
Ook op het vlak van energie is nagedacht over een zo laag mogelijke voetafdruk. Het pand is energieneutraal, mede dankzij de isolatie die de warmtevraag beperkt en de grote hoeveelheid duurzame energie die wordt opgewekt door een dak vol zonnepanelen. Daarmee is het gebouw BENG-proof. BENG is de nieuwe wettelijke eis aan de energieprestatie van een gebouw, die sinds begin dit jaar van kracht is.
“Een energie-innovatie die we toepassen is bijvoorbeeld het energieopwekkend glas van Physee”, gaat Schoenmakers verder. “Deze genereert niet alleen duurzame energie, maar levert ook een bijdrage aan klimaatoptimalisatie door een ingebouwd sensorsysteem.”
Terwijl Schoenmakers de werking van het systeem uitlegt, komt automatisch de zonwering naar beneden. “De koelbehoefte wordt alsmaar groter, kijkende naar het veranderende klimaat. We krijgen een steeds lagere warmtevraag en juist steeds meer behoefte om te koelen. Daar is dit systeem voor bedoeld: een slimme gevel met sensoren in ieder glaspaneel. Het systeem houdt de warmte van de zon tegen en isoleert vanuit de binnenkant als de zon ’s avonds weg is. Daarmee is de koellast overdag lager en de warmtebehoefte ’s nachts lager.”
BREEAM-NL & WELL
Het Inspiration Centre voldoet aan de uitgangspunten van het BREEAM-NL Excellent certificaat en voor het thema gezondheid is gestuurd op aspecten uit de WELL Building Standard. De resultaten daarvan zijn onder andere de biodynamische verlichting, het comfortabele binnenklimaat en de hoogwaardige klimaatinstallatie. Daarnaast zorgt ionisatie mede voor een goede luchtkwaliteit. Beweging in het gebouw wordt gestimuleerd, door de positionering van de lift achterin het gebouw. Het idee daarbij is dat medewerkers dan eerder de trap nemen.
Zelf kiezen
Na een ronde door het gebouw, waarin we de diversiteit van werkplekken en de focus op welzijn tot ons nemen, komen we aan bij de showroom THUIS. Op deze plek krijgen kopers van nieuwbouwwoningen van Dura Vermeer inspiratie voor bijvoorbeeld de inrichting van keuken, badkamer, eventuele uitbouw, dakkappellen en wand- en vloerafwerking.
“Ze doen hier ideeën op en kiezen vervolgens hoe hun droomhuis eruitziet”, vertelt Krop. “Er zijn verschillende moodboards en er is alle gelegenheid om een eigen stijl te kiezen. Daarin worden zij begeleid door professionals, die via virtual reality laten zien hoe het er in het echt uitziet.”
De showroom THUIS is rechtstreeks verbonden aan het kantoorgedeelte en dat brengt ons op de vraag: is het denkbaar dat de showroombezoekers in de toekomst inspiratie komen opdoen in het kantoorgedeelte over het aspect gezondheid? “Dat is mogelijk, aangezien dit een steeds belangrijker thema is voor onze samenleving”, antwoordt Krop. “Innovaties rondom optimalisering van het binnenklimaat worden in de woningbouw steeds actueler. We nemen daarin het voortouw en maken die ambitie zichtbaar met dit Inspiration Centre.”
Tekst: Marvin van Kempen, Beeld: Dura Vermeer
Dit artikel is afkomstig uit de nieuwe Duurzaam Gebouwd (#49), die je hier gratis kunt lezen.