Duurzaam zorgvastgoed draait om beleving

Auteur: Marten Valk

Over de energiezuinigheid van zorgvastgoed is al veel geschreven en in de zorg veel bereikt. Alhoewel hier nog veel te winnen is, ziet Deerns duurzaam vastgoed in een breder kader: een gebouw is pas duurzaam gebouwd, als het langdurig kan voldoen aan de ontwikkelende eisen van de gebruikers.

In mijn vorige blog schreef ik over het reguleren van de temperatuur in zorgvastgoed. Deze keer belicht ik de akoestiek. De gemiddelde geluiddruk in zorgomgevingen met de jaren neemt toe. Denk bijvoorbeeld aan de toename in het gebruik van medische apparatuur. Voor een goede genezing en prettig verblijf is het  juist wenselijk om geluid zo veel mogelijk te elimineren.

We voerden een onderzoek uit naar akoestiek op verpleegafdelingen in ziekenhuizen. In veel nieuw ontworpen ziekenhuizen wordt gekozen voor kamers met 1 bed. Professor Roger Ulrich, bekend van zijn baanbrekend onderzoek aangaande evidence-based healthcare design, is hier groot voorstander van, omdat dit de genezing van de patiënt het meest zou stimuleren.

Sociale interactie vs. privacy

Naast geluid speelt infectieoverdracht ook een rol. Uit ons onderzoek leek dat een aanmerkelijk deel van de gebruikers behoefte heeft aan sociale interactie. Er lijkt dus geen allesomvattende oplossing te zijn en het volledig uitvoeren van ziekenhuizen met 1-bedskamers schiet mogelijk zijn doel voorbij.  Daarnaast zijn er nog veel bestaande ziekenhuizen met meerbedskamers. Het is interessant om de werkelijke behoefte van gebruikers na te gaan en hoe het past bij het behandelbeleid (zorgstraatje).

Een nadeel van meerbedskamers is het gebrek aan privacy bij onderzoek aan bed en bij gesprekken tussen arts en patiënt. De installatietechnische variant voor het creëren van bouwkundige scheidingsconstructies is werken met maskeringsgeluid en in de toekomst mogelijk antigeluid. Samen met een leverancier van geluidinstallaties doen we momenteel een proef, waarbij we op een meerbedskamers met een slim geregelde geluidmaskering meer gespreksprivacy kunnen realiseren. Als we tot een werkend concept komen, kan dit positieve gevolgen hebben voor de beleving in bedkamers. De sociale interactie, essentieel voor sommige gebruikers, kan dan gecombineerd worden met voldoende privacy wanneer dat wordt gewenst. Bij de afweging tussen 1-bedskamers of meerbedskamers kan dit worden meegenomen. Het bespaarde geld omdat er niet uitsluitend 1-bedskamers worden gemaakt, kan dan in andere voorzieningen worden geïnvesteerd.

Geluid niet isoleren of elimineren

Het is niet in alle gevallen wenselijk voor zorgvastgoed om geluid te isoleren of elimineren. Soms kan het hoorbaar zijn van belang zijn voor verzorgend personeel. Waar een goede geluidisolatie voor de cliënten kan leiden tot meer comfort en minder kans op slaapverstoring, kan dit ook aanleiding zijn dat men niet hoort wanneer iemand valt. Slimme monitoringssystemen, die een alarmsignaal afgeven bij afwijkende geluiden in kamers, kunnen dit ondervangen. We voorzien dat het slimmer worden van gebouwen, door aanvullende sensoren en apparatuur, de beleving voor de gebruikers komende jaren steeds verder verbetert. Met toevoeging van domoticatoepassingen kan de duurzaamheid van zorgvastgoed verhogen.

Auteur Marten Valk is werkzaam bij Deerns als adviseur bouwfysica.