Stelt u zich voor: als ontwikkelende aannemer wilt u maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) in de praktijk brengen als nieuwe eigenaar van een voormalig monumentaal kantoorpand in een middelgrote stad in Nederland.

Het pand ligt nabij het centrum, aan de rand van het water en is goed ontsloten door de nabij gelegen snelweg. De functie als kantoor is niet meer rendabel en de gemeente heeft u, op uw verzoek, in principe toestemming verleend om het pand te transformeren tot luxe 'nul-op-de-meter'-seniorenappartementen met zwembad. Kortom: u wilt zo snel mogelijk uw vergunning ontvangen om uw duurzame project te realiseren…

Eenvoudig een vergunning voor uw duurzame project regelen?

Deze vergunning voor uw duurzame MVO-project, maar ook voor complexere gebiedsontwikkelingen, is nu helaas niet eenvoudig en met 1 wet te regelen. Daarom is minister Melanie Schulz van Haegen van Infrastructuur en Milieu namens het kabinet bezig om 26 wetten in het omgevingsrecht samen te voegen in 1 Omgevingswet. Deze wet moet in 2018 in werking treden.

Waarom 1 Omgevingswet?

1. Het huidige omgevingsrecht moet worden vernieuwd: het recht is niet gericht op ontwikkelingen als duurzame ontwikkeling, regionale verschillen met groei en krimp, maatwerk bij projecten en inspraak bij start van projecten. De balans moet meer liggen bij groei gericht op duurzame ontwikkeling en minder bij te veel zekerheid.
2. Er is behoefte aan 1 wet met procedures, planvormen en regels en 1 instantie als bevoegd gezag. Bij 1 loket krijgen burgers en bedrijven eerder duidelijkheid over de mogelijkheden en onmogelijkheden van een initiatief. Ook verkort 1 loket de doorlooptijd van procedures. 1 wet zorgt voor samenhang en integraal beleid.

In bovenstaand interview met minister Schultz (zie filmpje) komt helder de vraag aan de orde: ‘Waarom de nieuwe Omgevingswet?’

Groei gericht op duurzame ontwikkeling

Het huidige omgevingsrecht moet worden vernieuwd om groei, dat gericht is op duurzame ontwikkeling, mogelijk te maken. Dit blijkt ook op het Duurzaam Gebouwd Congres ‘Samen duurzaam renoveren en transformeren’ op 13 november 2014 in Maastricht, waar de volgende 9 trends de revue passeerden:

1. De groei van woningbouw in Nederland vindt plaats in overstromingsgebieden met stijgende grondprijzen en krimp op hooggelegen gronden met dalende grondprijzen (Erik Koppe gedeputeerde bij de Provincie Limburg voor Financiën, Volkshuisvesting, Verkeer en Handhaving).
2. Vergeet eigendom en focus op prestatie. De trend is van eigendom naar eigenslim met een droom en visie (architect en trendwatcher Thomas Rau).
3. Transformatie van klassiek financieel denken is vereist, omdat dit de grootste blokkade voor duurzaamheid is (TU Delft-hoogleraar Hans de Jonge).
4. Grondstoffen blijven eigendom van de producent (Rau).
5. Duurzaamheid en waardecreatie zijn een must om nog mee te doen in de toekomst (De Jonge).
6. Een grondstoffenpaspoort is in de toekomst vereist (Rau).
7. Bij transformatie is de markt leidend, vervolgens de locatie en tenslotte het pand (De Jonge).
8. Bij ‘Samen werken aan het Nieuwe Bouwen’ zijn transparantie, delen en leiderschap doorslaggevend. (Babette van Loon, operationeel directeur Alklima).
9. Transformatie is het doel, circulatie een middel en duurzaamheid de oplossing (Rau).

Conclusie

1. Gemeenten, provincies, aannemers, beleggers en woningcorporaties moeten duurzaam bouwen om in de toekomst toegevoegde waarde te kunnen leveren en te kunnen overleven om te voldoen aan de eisen van “de klant”. Dit blijkt ook in de uitzending van de regionale omroep L1: 'Verhagen: 'Innovatie bouwsector van levensbelang'. Hierin maakt Bouwend Nederland-voorzitter Maxime Verhagen duidelijk: “De bouwbedrijven moeten mee veranderen, anders bestaan ze over een paar jaar niet meer!”
2. Met het in werking treden van de Omgevingswet in 2018 komt de balans meer te liggen op groei gericht op duurzame ontwikkeling en kunt u met 1 vergunning uw duurzame MVO-project in het voormalig monumentaal kantoorpand realiseren.

In mijn volgende blog check ik hoe duurzaam bouwen en duurzaamheid in het wetvoorstel van de nieuwe Omgevingswet zijn opgenomen en geef ik tips hoe u vooruit kunt lopen op de nieuwe Omgevingswet.

Auteur Arno Kleine Staarman is directeur van Aranto, adviesbureau voor ruimtelijke ontwikkeling.