Auteur: Marjolein de Wit - Blok
EcoChain Technologies ontwikkelde een ‘Life Cycle Assessment’-applicatie, waarmee bedrijven binnen de maakindustrie de duurzaamheid van hun producten kunnen berekenen. Dergelijke tools winnen aan populariteit, omdat zowel consumenten als stakeholders geloven in de toegevoegde waarde van duurzame producten.
Ook productiebedrijven – de echte maakindustrie – hebben te maken met vragen van afnemers met betrekking tot duurzaamheid. Inkopers krijgen de opdracht mee om het thema mee te laten wegen in de aankoopbeslissing en aan de leveranciers de taak om aan te geven hoe duurzaam hun producten zijn.
Hiervoor zijn inmiddels verschillend methoden ontwikkeld, zoals de zogeheten Levenscyclus Analyse of kortweg: LCA. Hierbij wordt op basis van 26 impactcategorieën (thema’s als CO2, energie, water en toxiciteiten die zijn toe te schrijven aan de productie van een product) een duurzaamheidscijfer berekend. De praktijk laat zien dat het bedrijf in kwestie echter relatief veel tijd moet investeren en aanzienlijke kosten moet maken om vast te kunnen stellen wat de duurzaamheid is van 1 specifiek product. Bijvoorbeeld een baksteen of een kozijn.
Analyse op bedrijfsniveau
Om bovenstaande problematiek te lijf te gaan, ontwikkelde EcoChain Technologies een eigen methode: Activity Based Footprinting. Hierbij wordt eerst op bedrijfsniveau een analyse gemaakt met betrekking tot het totale energieverbruik en de belasting hiervan op het milieu. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar gas, licht en water maar ook bijvoorbeeld het benzineverbruik en procesemissies. Uiteindelijk resulteert dit in een complete company footprint, die naar wens ook te gebruiken is voor de CO2-prestatieladder.
EcoChain geeft inzichten op bedrijfs-, proces-, product- en materiaalniveau
Vervolgens worden alle soorten energieverbruik naar verhouding over alle processen in het bedrijf verdeeld. Bijvoorbeeld 80% van het gas voor een gasoven en 20% voor de verwarming. Dit gebeurt ook met elektriciteit, water, enzovoorts. Eenzelfde verdeling is vervolgens te maken voor alle producten die met behulp van de eerder gedefinieerde processen worden vervaardigd. Daarbij wordt bekeken welk deel van de energie een bepaald product in een bepaald proces gebruikt. Op deze manier is uiteindelijk vast te stellen hoeveel energie er voor een specifiek product nodig is en wat de belasting – op het gebied van bijvoorbeeld CO2-uitstoot, water en toxiciteiten – voor het milieu is.
Analyse naar oorsprong
Naast energieverbruik spelen ook de gebruikte materialen een rol in de duurzaamheid van een product. Wat was de oorsprong van deze grondstoffen of materialen en wat is er aan energie en eventuele bijproducten nodig geweest om tot het eindresultaat te komen? Dit betekent in veel gevallen een analyse op basis van gegevens van de toeleverancier. Dit is niet altijd eenvoudig, omdat een toeleverancier zijn grondstoffen ook weer van een ander bedrijf kan betrekken.
Duurzaamheidsinitiatieven kunnen worden afgewogen op daadwerkelijke impact.
“Op het moment dat per bedrijf is bepaald hoe de energieverdeling over de processen is”, vertelt EcoChain-salesdirector Henk van Dop, “en wat de impact van de materialen op het milieu, kun je met de applicatie inzicht krijgen waar de grootste impact ligt. Zo kun je bijvoorbeeld direct zien welke invloed het overstappen op duurzame energie heeft op de duurzaamheid van het product. Bovendien is het met deze holistische benadering van duurzaamheid in de toekomst mogelijk om LCA sneller en effectiever te maken. De tijd en kosten van LCA’s worden hiermee significant verlaagd in vergelijking tot traditionele LCA-methodes.”
Samenwerking leidt tot kostenreductie
Van Dop doelt hiermee op de Nationale Milieudatabase, die verschillende bedrijven op dit moment met hun LCA-berekeningen en -eindresultaten vullen. Deze samenwerking moet leiden tot een aanzienlijke reductie van de kosten.
Een simpel rekensommetje illustreert de besparingen. Stel dat een gemiddelde LCA voor 1 product €10.000 kost, dan ligt het eindbedrag voor het doorrekenen van 100.000 bouwproducten rond € 1 miljard. Een bedrag dat ‘de bouw’ moet betalen om een goede uitspraak te kunnen doen over de duurzaamheid van het uiteindelijke gebouw. Door de producten simultaan te beoordelen met EcoChain, kan een groot aantal bedrijven hun gehele productportfolio laten doorrekenen met LCA. Deze waarden worden gepubliceerd in de Nationale Milieudatabase, waarmee de exacte duurzaamheid van totale bouwprojecten is te berekenen. Hierdoor dalen de kosten voor de bouwsector tot minder dan 1% van het zojuist genoemde bedrag, met 10 keer zo veel producten.
Kiezen voor een goed duurzaamheidscijfer
“Bedrijven die investeren in het uitvoeren van een LCA en hun processen afstemmen om zo de duurzaamheid van hun producten te optimaliseren, vallen met hun duurzaamheidscijfer in de Nationale Milieudatabase op. Min of meer worden ze zo beloond voor hun inspanningen. Bedrijven die op duurzaamheid letten, kiezen immers eerder voor toeleveranciers met een goed cijfer. En dan is er dus een harde businesscase gecreëerd, die bedrijven stimuleert duurzaamheid serieus te nemen en in het eigen bedrijf te omarmen”, aldus Van Dop.
Mede-oprichter van EcoChain Jochem Mos (links) en Henk van Dop.