'De derde peiler van duurzaamheid: binnenklimaat'

'De derde peiler van duurzaamheid: binnenklimaat'

Gebouwen zorgen voor wel 40 procent van het totale energieverbruik wereldwijd en doen dat over hun gehele levenscyclus. Het is dus uitermate legitiem dat het gebouwontwerp een essentiële bijdrage levert aan een betere energie-efficiëntie en daarmee de opwarming van de aarde tegengaat. Toch houdt deze technische benadering niet per definitie in dat de meest energie-efficiënte gebouwen ook de meest prettige gebouwen zijn om in te werken, te leven of te wonen.

We zien bij architecten een verschuiving in wat men als holistische benadering van duurzaamheid beschouwt. Zo associeerde in 2012 de Europese architect in de ‘European Architectural Barometer’ van ARCH-VISION duurzaamheid nog louter met energie- en CO2-besparing. In 2013 breidde dit uit naar recycling, lage onderhoudskosten en het gebruik van natuurlijke grondstoffen.

Dit werd ondersteund door de circulaire economie, een van de kernthema’s op het laatste World Economic Forum en bepaalde architecturale visies op duurzaamheid, zoals die van Thomas Rau, waarbij een gebouw wordt bekeken als grondstoffenbank. 

Derde peiler

Ik verwacht dan ook bij een volgende meting, in de tweede helft van het jaar, een nieuwe verdiepingsslag naar de derde peiler van duurzaamheid: het binnenklimaat. Gebouwen worden immers in eerste instantie ontworpen voor mensen om er in te wonen, te leren, te werken en te spelen. Een holistische benadering van duurzaamheid dient daarom rekening te houden met een gezond en comfortabel binnenklimaat, gebruikmakend van materialen met een minimale negatieve impact op het milieu.

Fabrikanten in de bouw moeten niet meer overtuigd worden van het belang van duurzaamheid. Men is zich bewust van het belang van een goede score op diverse duurzame meetinstrumenten. Producten worden continu op de duurzame weegschaal gelegd en vergeleken met competitieve producten. Vervolgens worden de interne bedrijfsprocessen in stelling gebracht ter verbetering van de duurzame scores. Elk bedrijf is zelfstandig, of met behulp van – vaak dure - externe consultants, in staat om dit op eigen houtje voor elkaar te krijgen.

Binnenklimaat

Dit is vaak niet zo als we over een gezond binnenklimaat spreken. Vaak leidt hier gezonde of duurzame maatregel A, tot een negatief resultaat op punt B. Licht, lucht, geluid, energie, ergonomie en visueel comfort liggen immers vaak met elkaar in conflict. Een gevolg van het feit dat bouwproducten per definitie niet op elkaar zijn afgestemd en bouwen tot vandaag nog zeer ambachtelijk gebeurd. Maar ook omdat fabrikanten vaak in eerste instantie enkel in eigen keuken kijken.

Partijen die echt willen deelnemen aan #HetNieuweBouwen, zoals gesteld op de laatste Building Holland, zullen met oplossingen moeten komen die de ‘ons eigen product’-grenzen overschrijden. Niet het product - akoestisch plafondpaneel of hygiënische pleister of LED-verlichting - is belangrijk, maar wel de combinatie van duurzame maatregelen, die leiden tot een zo optimaal mogelijk binnenklimaat.

Toekomst #HetNieuweBouwen

Hierdoor zal de toekomst van #HetNieuweBouwen worden gevormd door zij die bereid zijn kennis het best te verbinden aan de kennis van andere partijen. Enerzijds door een breder inzicht op binnenklimaat, waarmee de klant beter ontzorgd wordt, anderzijds wordt hierdoor vaak de basis gelegd voor een verdergaande samenwerking.

Comfoschool, een gezamenlijk initiatief van Zehnder J.E. StorkAir en ROCKFON is een mooi voorbeeld van zo een uniek samenwerkingsverband, waar vanuit breder oplossingsgericht denken op vlak van binnenklimaat zowel de strijd wordt aangegaan met muffe lokalen en slechte luchtkwaliteit, als met lawaai en slechte spraakverstaanbaarheid. Voor beide partijen een grote stap in de richting van #HetNieuweBouwen…

Auteur: Dominique Goven, ROCKFON

Gerelateerde artikelen, events & downloads

c21 c26 c40 c122
Hergebruikte materialen toegepast bij renovatie gemeentehuis Roosendaal

Hergebruikte materialen toegepast bij renovatie ...

De Brabantse gemeente Roosendaal laat haar voorbeeldfunctie zien met de renovatie van het gemeentehuis. Mede dankzij een geslaagde ketensamenwerking werd een speciaal ...

Lees verder

c21 c122 c185 c186 c190 c225
Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Isoleren met biocirculaire grondstoffen

Wie op zoek is naar isolatiemateriaal, moet wikken en wegen tussen standaard materialen en biobased oplossingen. Ook kun je kiezen voor isolatieproducten op basis ...

Lees verder

c122 c160 c187 c190 c223 c237 c238 c259 c278 c297 c299
Whitepaper: Verticaal groen

Whitepaper: Verticaal groen

Verrijk je kennis over groen met het Mobilane whitepaper Een groene gevel zorgt voor de integratie van een gebouw in een natuurlijke omgeving en voor een natuurlijke ...
c21 c122 c140 c190 c225 c243
Circulaire gevels met lage CO2-voetafdruk

Circulaire gevels met lage CO2-voetafdruk

Met het ontwerpen van duurzame, circulaire gevels bundelen Hydro Building Systems en Saint-Gobain Glass hun krachten om zo de CO2-reductie in de bouwsector te helpen ...

Lees verder

c21 c122 c190 c225 c276
MPG van nieuwbouw verlagen met isolatiemateriaal

MPG van nieuwbouw verlagen met isolatiemateriaal

Met de registratie van bouwmaterialen in de Nationale Milieudatabase kunnen architecten, adviseurs en projectontwikkelaars makkelijker milieuvriendelijke keuzes ...

Lees verder

c21 c122 c225 c280 c293 c295
Hittegroep probeert hoofd koel te houden

Hittegroep probeert hoofd koel te houden

Vaak gaat het bij woningen nog over isoleren en verwarmen. En hoe daarbij op energielasten kan worden bespaard met bijvoorbeeld zonnepanelen of een warmtepomp. ...

Lees verder

c21 c122 c187 c225
In het middengebied zegeviert de gezondheid

In het middengebied zegeviert de gezondheid

Hoe maken we van de binnenruimte een buitenruimte? Als het aan Jeroen Troost van Schöck ligt, is dat een ogenschijnlijke tegenstelling die niet zo onmogelijk ...

Lees verder

c21 c122 c225 c293 c295
Hittestress tegengaan met goede isolatie

Hittestress tegengaan met goede isolatie

In een goed geïsoleerd gebouw gaat er in de winter niet te veel warmte verloren. Isolatie kan er ook voor zorgen dat een gebouw lekker koel blijft in de zomer. ...

Lees verder

c21 c122 c225
Bijzonder gevelontwerp hoogste woontoren Benelux

Bijzonder gevelontwerp hoogste woontoren Benelux

In de serie BouwHelden zoomen we in op de hoogste woontoren van Nederland: de Zalmhaventoren. Samen met zijn team begon Diederik Dam twintig jaar geleden met ...

Lees verder

c21 c122 c225
Duurzaam gevelbeheer: bekroond met een unieke verzekerde garantie

Duurzaam gevelbeheer: bekroond met een unieke ...

Waar voorheen metselwerk met stip op nummer één stond, wordt er bij nieuwbouw en renovatie inmiddels steeds vaker gekozen voor gevelisolatiesystemen ...

Lees verder

c21 c122 c186 c225 c243
Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige maatregelen

Kennispaper belicht effectiviteit van bouwkundige ...

House Energy Optimum (HEO) gaat in het tweede deel van een reeks kennispapers in op de effectiviteit van bouwkundige maatregelen. Die beïnvloeden de energievraag ...

Lees verder

c21 c122 c190 c225
<span>Oog voor detail in eerste ontwerpen woonconcept FLETTS</span>

Oog voor detail in eerste ontwerpen woonconcept ...

Het woningtekort op snelle en duurzame wijze aanpakken, dat is de missie van Dennis van Lith. Met zijn modulaire woonconcept FLETTS maakte hij in het afgelopen ...

Lees verder

Reacties

Ik heb een prachtige binnenklimaatschaal gemaakt met geklaibreerde schalen en een drietal consensusmaten. Graag contact! groet L Taal PhD

dank voor informatief en positief artikel , de bouw komt in cyclische beweging van de integrale (holistische) aanpak die prof. Peter Schmid sinds zijn aantreden als hoogleraar TU/e in 1972 voorstond met zijn integrale bio-logische architectuur (IBA) en al in 1966 in Oostenrijk tijdens studiebijeenkomsten en iets later metrondreizende tentonstelling onder aandacht bracht. Het IBA of het Humaan-Ecologisch Georiënteerde (HEG) Bouwen en de daaraan verbonden toekomstgerichte visies zijn o.a. in boeken van P.Schmid als fundamentele bouwwetenschap beschreven en in mijn dissertatie Humaan-Ecologisch Georiënteerde Woningbouw, als architectuurstudie (1945-2000) theoretisch en praktisch met voorbeelden als proefschrift Bouwstenen 99 verschenen; dit is digitaal via internet in te zien (zie Juri Czabanowski proefschrift of humaan-ecologisch georiënteerde woningbouw). In zake de aangehaalde 3e peiler duurzaamheid vraag ik de artikelschrijver peiler als meet-eenheid bedoeld is om iets te peilen of als drager van een van de 3 afgeleide zuilen of pijlers van PPP-Model voor duurzaamheid [Elkington, 1996]; in laatste geval is gezond binnenklimaat voorbeeld van een duurzame bouwpijler om integrale ontwikkeling te onderstutten/-steunen en stimuleren. Ik werk aan duurzaam bouwmodel als afgeleide van uitgebreider PPPP-Model dat naast People-Planet-Prosperity een 4e P als pijler draagt zodat vanuit de hiërarchisch piramidale opzet volgens een democratischer evenwichtig ruit-model als duurzame basis wordt gepland/ gebouwd: integraal DuBo 21 (21ste eeuw). Te vaak wordt bouwen gescheiden vn wonen terwijl de oorsprong bij beiden in dezelfde wortel ligt : het verblijven op aarde (M. Heidegger). Vandaar het woord 'woningbouw' dat wonen (interieur: verblijf) en bouwen (activiteit: verblijven) in hoofdtitel dissertatie bewust gekozen is, hoewel vooral wegens beperking onderzoek de nadruk op het bouwen van woningen ligt (woningbouw) en niet op woning-interieur. Dit zou een proefschrift op zich zelf vergen in periode 1945-2000. Bij de VIBA in Den Bosch is gezond binnenklimaat jaren geleden hoofdthema gezien deze vereniging (opgericht 1976) 'Gezondheid' (Humaan aspect) en 'Milieu' (Ecologisch aspect) als essentiële duurzame hoofdpijlers erkend om toekomstgerecht en -gericht te bouwen, wonen, werken en recreëren, m.a.w. integrale aanpak van DuBo zowel in theorie als praktijk toepast. hartelijk, dr. J. Czabanowski, Urchitecton, kunst-/ duurzame architectuur-geschiedenis

het blijft zoals gewoonlijk doodstil, een Silent Spring (R. Carson) en Arabische Lente zonder 'Puente' ; goed dat Tunesische delegatie in elk geval Nobelprijs Vrede 2015 hebben ontvangen: HetNieuweBouwen is architectuurhistorisch reeds vorige eeuw als stijlstroming genoemd als uiting van modernisme en functionalisme: het nieuwe bouwen: waarom niet Integrale Duurzame Bouwen (IDB)??? Bouwen en wonen zou toch duurzame samenleving moeten stimuleren wereldwijd was de afspraak! Nieuw is nietszeggend en hoort bij Moderniteit als tijdsperk en Modernisme als stijlstroming , duurzaam krijgt hoewel containerbegrip steeds meer inhoud (eigen aan container!), nu is echter integrale plan van duurzame aanpak noodzakelijk (overgangsperiode: Duurzame Noodzakelijkheid, de Nieuwe Zakelijkheid van de 21ste eeuw) als bijdrage voor en naar duurzame integrale samenleving dr. J. Czabanowski, kunst-/ architectuur-historicus

Wie heeft afgelopen jaar de uitgevoerde MIR-installatie van het zgn. het Nieuwe Wonen gezien op de nieuwe oever van de rivier-bijpass Waal? Kunstenaars werd gevraagd door Architectuurcentrum Nijmegen (ACN) om bijdrage te leveren aan Nieuwe Wonen hun visie tijdelijk te realiseren. `een kunstobject, architectonische sculptuur is gebleven als reliek waardoor de integrale context ontbreekt helaas. Onderwerpen van nieuwe wonen zijn praktisch toegepast in nieuwe woonwijk Nijmegen-Lent iets verderop. D delink kunst-architectuur-design wordt mijn inziens urgent gezien animo dutch design week Eindhoven en globale interactie en integrale ketenbeheer, duurzame synergie energiedragers (symbiotische exergie) en synthetisch gebruik van bio-/human en fair trade based bouwmaterialen (onderdeel mvo-gedrag/houding) in coöperatieve samenhang van Low/Hi-Tech - antropoceen/antroposcene* -ecosystemen-circle [-(co-re)cycle, C2C, Super(re)use-] economy, m.a.w. een techno- en biodynamisch kringlopende (geen doordraaiende, circulerende dus!) duurzame samenleving die in blog over Manifest TECHNO-Existentialisme binnenkort wordt gepubliceerd. hartelijke groet, dr. Juri Czabanowski /UrchiTecton

Reactie plaatsen

keyboard_arrow_up