Met inzet van de energierekening kunnen intramurale zorgorganisaties verduurzamen en 'geld verdienen'. Investeren in zorgvastgoed leidt tot lagere exploitatiekosten waardoor geld wordt vrijgemaakt voor meer handen aan het bed. Het deelprogramma 'Zorgvastgoed' van de Energiesprong faciliteert zorginstellingen met deze innovatieve opgave.

De kosten van de langdurige zorg stijgen als gevolg van de vergrijzing. Om deze kostengroei een halt toe te roepen wil de overheid dat ouderen langer thuis blijven wonen. Hiermee vervalt de vergoeding voor de verblijfscomponent die in het traditionele verzorgingshuis naast de zorgcomponent– ook via de AWBZ werd vergoed. Voor de bestaande woonzorgcentra betekent dit een oplopende leegstand van hun gebouwen.

Zorgorganisaties staan voor de opgave om de kwaliteit van zorg te borgen, terwijl ze minder inkomsten hebben en tegelijkertijd willen investeren in kwaliteit. Een complexe situatie: investeren in een tijd dat de overheid de geldkraan dichtdraait, financiers die niet meer willen lenen, hogere deskundigheid en kwaliteit van zorg blijven leveren en de maatschappelijke opgave om duurzaam te ondernemen. Het lijkt bijna onmogelijk.

Energierekening als investeringsmotor: 1+1=3

Zorgorganisaties onderschatten de kostenpost van de energierekening. Voor zorginstellingen is die aanzienlijk hoger dan in andere branches. Gemiddeld gaat het om meer dan 200 euro per bewoner per maand. De hoge energiekosten worden door een complex van factoren veroorzaakt. Allereerst hebben kwetsbare, zieke en weinig bewegende ouderen een tamelijk constante en hoge warmtevraag. Daarnaast zijn zorgorganisaties weinig gespitst op energiebesparing omdat zij in het verleden te weinig genoodzaakt waren om hun exploitatiekosten te verlagen.

Een groot deel van de gebouwen is dan ook slecht geïsoleerd en heeft verouderde technologie. Bij de transformatie van woonzorgcentra is het de kunst om de huizen geschikt te maken voor de toekomst. Daarnaast staan zorgorganisaties voor de opgave om hun vastgoedexploitatie te verbeteren door te streven naar fors lagere beheer- en onderhoudskosten. Door de energierekening naar ‘nul op de meter’ te brengen kan deze opgave worden gerealiseerd.

Integrale oplossing

Door deze traditionele scheidslijnen te doorbreken in één functionele vraag wordt de markt uitgedaagd om integrale oplossingen te ontwikkelen

De oplossing is het combineren van budgetten die tot nu toe apart werden ingezet: renovatie, beheer en onderhoud en energie. Als deze budgetten slim en voor langere tijd met elkaar worden gecombineerd dan kunnen consortia van bouwers, installateurs en energiebedrijven innovatieve oplossingen ontwikkelen waarbij ze ook de financiering meenemen. Zo kan met gesloten beurs toch de benodigde transformatie van het zorgvastgoed tot stand komen.

Amstelring

Energiesprong faciliteert zorginstellingen bij hun vragen over het terugbrengen van de energierekening en het verduurzamen van hun vastgoed. Zorgorganisatie Amstelring is de eerste die een deel van negen locaties op deze innovatie wijze, met ondersteuning van Energiesprong, aanpakt. Amstelring gaat negen van de vijfentwintig locaties de komende jaren verduurzamen en transformeren tot ‘tophuizen’ waar het goed toeven is voor haar bewoners en medewerkers.

De uitvraag die Amstelring aan de markt deed, paste op twee A4-tjes. Uitgangspunt: Amstelring investeert niet en de exploitatiekosten blijven gelijk of worden lager. De verantwoordelijkheid voor het opstellen van een realistische businesscase hebben zij uiteindelijk bij het bij het consortia bestaande uit Eneco, Dura Vermeerinstallatiebedrijf Roodenburg gelegd.

Innovatieprogramma Energiesprong

Energieneutraal bouwen in de zorg: innovatieprogramma Energiesprong is een aanjager: een innovatieprogramma dat Platform31 tot eind 2014 uitvoert in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Doel is om op grote schaal vraag en aanbod te laten ontstaan voor gebouwen zonder energienota: woningen, kantoren, winkels, gebouwen van zorginstellingen. Daarvoor jaagt Energiesprong de markt aan en benut kansen in de markt om een transitie te maken. Het vertrekpunt is dat er een verandering in het proces en de werkwijze in de bouw nodig is: andere uitvraag, beter aanbod, meer financiële mogelijkheden, aangepaste wet- en regelgeving, én een andere kijkwijze.

Lees meer artikelen over wonen, zorg en welzijn op www.zorgsaamwonen.nl