De 2,4 miljard extra die het nieuwe kabinet Rutte II structureel voor duurzame energie beschikbaar stelt, zou volgens ECN toereikend kunnen zijn om tot 16% duurzame energie in 2020 te komen.
Dit vraagt om een evenwichtige ontwikkeling van duurzame warmte, groen gas en hernieuwbare elektriciteit. Het vorige kabinet heeft de nadruk gelegd op duurzame warmte, als kosteneffectieve techniek. Als dit kabinet bovendien de juiste randvoorwaarden schept voor inzet van extra windenergie en extra biomassa mee-stook in kolencentrales, dan komt de zeer ambitieuze 16% binnen bereik. Dit geldt echter alleen indien de omstandigheden, zoals investeringsbereidheid, voor alle overige technieken ook gunstig zijn.
Zeer ambitieuze doelstelling
In het regeerakkoord staat het streven om 16% duurzame energie op te wekken in 2020. Dit is een zeer ambitieuze doelstelling, die hoger ligt dan de afspraken die Nederland in Europees verband gemaakt heeft. In de laatste Raming Energie en Emissies van PBL en ECN werd berekend dat het beleid van het huidige kabinet zou leiden tot 9-12% duurzame energie in 2020.
Financiële verplichtingen aangaan
Om de doelstelling van 16% te halen zijn alle grote technieken op het gebied van windenergie, zonne-energie en energie uit biomassa nodig. Vooral bij windprojecten op zee zal een sterkere groei nodig zijn dan voorzien bij het beleid van het vorige kabinet. Naast de ruim 3000 MW aan bestaande plannen met vergunning, zullen vermoedelijk ook nieuwe projecten ontwikkeld moeten gaan worden. De voorbereidingstijd is ten minste vijf jaar voor windparken op zee, maar waarschijnlijk langer. De overheid zal dus al binnen een jaar of twee financiële verplichtingen met marktpartijen moeten aangaan. De windparken ontvangen pas subsidie als er ook elektriciteit wordt geproduceerd. Dit zal niet eerder dan 2018 zijn. Subsidie-uitbetalingen in de SDE volgen dus ook pas vanaf 2018.
Ook de ‘mee-stook’ van biomassa in kolencentrales zal een belangrijke bijdrage moeten gaan leveren om 16% duurzame energie te halen. De uitdaging ligt hierbij in de winstgevendheid van mee-stook. Een hoge verplichting kan tot sluiting van kolencentrales leiden en een subsidie is meer vrijblijvend en hoeft niet te worden benut.
Kapitaal
Het is bovendien zaak om in een vroeg stadium in te spelen op eventuele belemmeringen. Zo zullen windparken tijdig aangesloten moeten zijn op het elektriciteitsnet. Ook zullen financiële instellingen en bedrijven op grote schaal kapitaal beschikbaar moeten kunnen stellen voor langjarige investeringen. Andere aandachtspunten voor duurzame energie zijn volgens ECN het ruimtelijke-ordeningsbeleid voor windenergie, de moeilijke economische positie van de glastuinbouw en de onzekerheid in de energiemarkt over invoering van een leveranciersverplichting. Al deze belemmeringen kunnen ertoe leiden, dat de 16% niet gehaald wordt ondanks voldoende financiële ondersteuning vanuit de rijksoverheid.