Een gebouw als een boom, een stad als een bos (V) In de rubriek Een gebouw als een boom, een stad als een bos komen geregeld Cradle to Cradle-onderwerpen aan bod. Deze week is Daniël Tulp van W/E Adviseurs aan het woord.
De hype voorbij?
Cradle to Cradle stond volop in de aandacht toen ik in 2008 begon met mijn afstudeeronderzoek. De afleveringen van Tegenlicht werden bekend onder een breed publiek. De gedachte dat we door bouwen een positieve bijdrage konden leveren aan onze omgeving in plaats van ons schuldig te voelen creëerde enthousiasme. Een heuse ‘viral’ in web-2.0 termen.
De hype duurde voort gedurende mijn afstuderen en mijn scriptie werd in 2009 dan ook door velen gretig gelezen. Uiteraard een hele eer als je vers van de universiteit komt. Voor mijn afstuderen onderzocht ik in hoeverre de toen algemeen beschikbare bouwmaterialen in de woningbouw al voldeden aan de C2C-principes.
Mijn conclusie was dat men een gevel van een eengezinswoning zo kon materialiseren dat deze voor 80% voldeed. Hoe zou het er nu voor staan? Zijn we verder gekomen? Verdient C2C de naam van echte innovatiemotor die velen haar toedelen?
Instrumenten
Om antwoorden op deze vragen te vinden zal ik een aantal projecten die ik na mijn afstuderen bij W/E adviseurs heb gedaan met u delen. Binnen mijn afstudeeronderzoek heb ik een model ontwikkeld dat kenmerken van materialen langs de criteria legt die volgen uit de C2C principes.
Door de aandacht die mijn onderzoek kreeg, leek het een logische stap dit model door te ontwikkelen. Pogingen om dit gefinancierd te krijgen zijn echter gestrand, vooral omdat potentiële opdrachtgevers niet nog een methode/ instrument op de markt van GPR Gebouw, BREEAM-NL en Greencalc wilden brengen.
Floriade
Een aantal kleine C2C-projecten passeerden de revue, waaronder een denktanksessie over het opstellen van aanbestedingscriteria voor de renovatie van Rijnstraat 8 (het gebouw van het toenmalige ministerie van VROM), input bij bouwplanadviezen, maar ook een aantal grotere projecten.
In samenwerking met Evert Vrins energieadvies heeft W/E de gronduitgiftevoorwaarden voor het terrein van de Floriade bij Venlo opgesteld. De uitdaging was om de C2C-principes te vertalen naar praktische eisen. Een onderdeel van de uiteindelijke uitwerking was het gebruik van de LCA resultaten uit GPR Gebouw voor een beoordeling van de humane en aquatische toxiciteit van de gebruikte materialen. In een artikel zullen wij hier binnenkort meer over uitweiden.
Strobalen
Twee andere interessante C2C-projecten waren de herbestemming van het buitenzwembad Beekhuizen in Velp en het project Slowlane. Bij het zwembad is het de intentie van de Woningbouwvereniging Gelderland (WBVG) om de C2C-principes waar mogelijk toe te passen en met strobalen te bouwen..
In dit project hebben wij de mogelijkheden van renovatie met strobalen onderzocht en geanalyseerd in hoeverre strobalenbouw voldoet aan de C2C-principes. Uit het onderzoek bleek dat er gelukkig al meer C2C-materialen zijn dan tijdens mijn afstuderen en kwam strobalenbouw als vrijwel 100% C2C uit de bus.
Slowlane laat een meer high-tech benadering zien met een fietsroute langs alle Brainport locaties rondom Eindhoven. Het 35 km lange fietspad zal worden opgebouwd uit 100% recyclebare materialen en zal gebruik maken van hernieuwbare energie. Het is dus absoluut mogelijk!
Conclusie
Op mijn vraag of we vooruitgang hebben geboekt is het antwoord positief. In de projecten die W/E heeft gedaan, heb ik gezien dat de C2C principes te vertalen zijn naar de praktijk, er zijn meer C2C gecertificeerde materialen bij gekomen en het enthousiasme voor het concept is niet veel minder geworden.
Tegelijkertijd moet ik constateren dat de vooruitgang klein is. De materialen die erbij zijn gekomen bestonden merendeels al langer, maar dan zonder certificaat. Daarnaast is de aandacht voor het concept vooral geconcentreerd rondom een aantal C2C netwerken.
We moeten nog significante stappen gaan zetten, groeien in onze inzichten en de praktische invulling van de principes. Wellicht kan een C2C-indicator in de volgende versie van GPR Gebouw een stimulans zijn?
Daniël Tulp