De conclusies dat asbest veel gevaarlijker is dan tot nu toe werd gedacht en dat er jaarlijks twee keer zoveel doden vallen dan werd aangenomen, doet landelijk veel stof opwaaien.
“Een goed moment om helderheid te scheppen in de complexe asbestwereld”, stelt asbestdeskundige Michel Baars van Search Ingenieursbureau. “Terecht dat wordt geadviseerd de regelgeving rondom asbest in de toekomst aan te scherpen, maar alleen met het aanscherpen van grenswaarden zijn we er zeker niet. Alleen door meer samenwerking in de asbestketen pakken we de asbestproblematiek bij de wortels aan.”
In de huidige berichtgeving wordt gesteld dat er in de toekomst geen onderscheid gemaakt moet worden tussen soorten asbest; álle asbest zou uit woningen en andere gebouwen verwijderd moeten worden. Nu wordt bijvoorbeeld blauwe asbest (crocidoliet) nog gezien als gevaarlijker dan wit asbest (chrysotiel) en gelden hiervoor dus ook strengere regels.
Baars: “Het is een goed streven dat geen enkele blootstelling aan vezels meer mag plaatsvinden. Wel moeten we hierin de juiste prioriteiten stellen: op korte termijn alle asbest verwijderen is niet haalbaar en bovendien niet nodig. Wij houden ons dagelijks bezig met risicobeoordelingen en vaak is het resultaat hiervan dat het asbest zonder risico’s kan blijven zitten. Ook als de normen zullen worden aangescherpt zullen er situaties blijven ontstaan dat het asbest niet direct weg kan, noch moet."
Het Nederlandse asbestbeleid zou zich moeten richten op het veel beter beheersen van de risico’s op de lange termijn, meent Baars. " Dat zal vragen om een betere opleiding van mensen die in gebouwen waarin asbest is verwerkt werken en vooral ook om een goed beheersplan. Dat is nu eigenlijk ook al verplicht, maar wij komen dagelijks op locaties waar dit gewoon onvoldoende praktijkgericht is geborgd, met alle gevolgen van dien.”
Uit de illegaliteit
In het rapport ‘Naleving Asbestregels’, dat in opdracht van de ministeries van VROM en Sociale zaken werd gemaakt, staat verder dat 50 tot 80% van de saneringen illegaal verloopt.
Baars: “Een groot deel van de saneringen verloopt inderdaad niet volgens de regels. Hier wil ik echter wel aan toevoegen dat de opdrachtgever vaak oprecht niet weet dat de sanering illegaal verloopt en dat hij vanwege administratieve zaken vervolgd kan worden. Dit kan zelfs boetes en gevangenisstraffen tot gevolg hebben. Het is de verantwoordelijkheid van de ketenpartners om opdrachtgevers en toezichthouders beter voor te lichten."
Asbestfeiten
Vorig jaar is op initiatief van Search met medewerking van diverse ketenpartners en specialisten het boek ‘Asbestfeiten; pleidooi voor een hernieuwde samenwerking’ verschenen. Hierin staat de asbestketen van A tot Z beschreven.
Baars: "Dit soort samenwerking is broodnodig;.er staat te veel op het spel om niet op de hoogte te zijn. Ook ligt hier een taak voor de Nederlandse overheid: maak de regels toegankelijk, controleer op waar het werkelijk om gaat en stimuleer dat opdrachtgevers met bedrijven in zee gaan die daarvoor gecertificeerd zijn. Zo halen we asbestsaneringen uit de illegaliteit en voorkomen we dat onwetenden vervolgd worden.”
Gedeelde zorgen
Volgens Baars onderstrepen de rapporten de noodzaak om nu de koppen bij elkaar te steken en de asbestproblematiek bij de wortel aan te pakken. “Search zet zich al tientallen jaren in om klanten goed te begeleiden in hun asbesttraject. We delen de zorgen van de Gezondheidsraad en de ministeries. De commotie die nu ontstaat, onderstreept de missie van Search: we pleiten voor meer samenwerking in de asbestketen.”