Tijdens het derde internationale Velux Daglichtsymposium in Rotterdam presenteerden gerenommeerde daglichtexperts recente onderzoeksresultaten uit hun vakgebied. Na twee dagen was de belangrijkste conclusie dat daglicht van wezenlijk belang is voor de gezondheid van mensen.
De zon is een krachtige natuurlijke bron en het potentieel van daglicht wordt vandaag de dag in gebouwen nog lang niet optimaal gebruikt. Ramen verzorgen als daglichtopening deze schakel en zijn in gebouwen daarom van essentieel belang.
Energie-efficiëntie en gezondheid
Op 13 en 14 mei verzamelden 200 professionals uit 22 verschillende landen zich in de Van Nelle Ontwerpfabriek in Rotterdam om deel te nemen aan het derde Velux internationale Daglichtsymposium. Hieronder waren architecten, wetenschappers, daglichtspecialisten, docenten, media en andere geïnteresseerden.
Het thema dat centraal stond tijdens dit symposium was het voordeel dat daglicht biedt op het gebied van energie-efficiëntie en gezondheid. Wereldwijd is de interesse voor het gebruik van daglicht opnieuw opgeleefd om te kunnen voldoen aan toekomstige uitdagingen op het gebied van energie-efficiëntie.
Een groeiende ontwikkeling richting duurzame gebouwen heeft de hoopvolle doelstelling opgeleverd dat gebouwen in de nabije toekomst volledig in hun eigen energiebehoefte moeten kunnen voorzien.
Sprekers
Verschillende internationale daglichtexperts presenteerden hun laatste bevindingen op dit gebied. Onder hen Marilyn Andersen de Assistent-professor en Hoofd van het Daglicht Lab van de Massachusetts Institute of Technology van Cambridge in de Verenigde Staten, Adjunct-professor Tor Nørretranders van de Kopenhagen Business School in Denemarken, Universitair hoogleraar Mohamed Boubekri van de Universiteit van Illinois in de Verenigde Staten, Myriam Aries en Laurens Zonneveldt onderzoekers van TNO Bouw en Ondergrond uit Nederland en architecten Wessel de Jonge uit Nederland en James Carpenter uit de Verenigde Staten.
Gebrek aan zonlicht resulteert in ziektes
“Recente onderzoeken hebben geprobeerd om milieuaspecten, zoals licht, te linken aan de gezondheid en prestaties van mensen en de eerste conclusies wijzen op een positief wederzijds verband tussen die twee. Licht kan mensen op fysiek, fysiologisch en psychologisch gebied beïnvloeden en een gebrek aan licht kan consequenties hebben voor de menselijke gezondheid", zegt Marilyne Andersen.
Mohamed Boubekri vervolgde door te zeggen dat een tekort aan zonlicht serieuze gevolgen kan hebben voor de gezondheid. “Gebrek aan zonlicht kan zorgen voor een ernstig tekort aan vitamine D, wat weer kan resulteren in een reeks van gezondheidsproblemen zoals botontkalking en bot broosheid, kanker en (seizoens) depressies. We ontvangen ongeveer tachtig procent van onze behoefte aan vitamine D van zonlicht, maar tegenwoordig brengen mensen steeds meer tijd binnenshuis door, bijvoorbeeld op het werk."
Boubekri: "Het gebrek aan daglicht en de impact dat dit heeft op de gebruikers van die gebouwen wordt steeds opvallender. De uitdaging voor architecten en lichtontwerpers is dan ook om het effect van daglicht in toekomstige duurzame gebouwen te optimaliseren.”
Binnenvallend licht
Dit werd beaamd door James Carpenter met zijn uitspraak: “Breng het daglicht terug in gebouwen en maak binnenshuis gebruik van de effecten van het binnenvallende licht.” Daarvoor maakt hij gebruik van de transparantie van ramen en de manier waarop licht door een gebouw kan worden geleid.
“We moeten daglicht diep in het gebouw brengen om ervan te kunnen genieten. De wijze waarop is afhankelijk van de materialen die je toepast. De effecten van daglicht buiten, gebruik ik als inspiratie, bijvoorbeeld de reflectie van licht in water, en vertaal dat in daglichtmogelijkheden in het gebouw,” aldus James Carpenter.
Myriam Aries liet zien dat daglicht bij kan dragen aan een comfortabel gevoel en daagde uit om dit ‘comfort’ te kwantificeren.
Wessel de Jonge vertelde over de bouwkunst van het Nieuwe Bouwen. Hij liet zien dat bij de bouw van de Van Nelle Fabriek in de jaren twintig het ontwerp van het gebouw al volledig gedefinieerd werd door het gebruik van daglicht.
“All you need is light”
“Bouw een beschaving 2.0 gebaseerd op niets anders dan daglicht,” was één van de boodschappen van de onafhankelijke auteur, filosoof en commentator Tor Nørretranders, Master of Science in milieuplanning en Sociologische wetenschappen.
“Beschaving zoals wij het vandaag de dag kennen is ontstaan door gebruik te maken van fossiele brandstoffen uit het diepste van de aarde. Beschaving zoals wij het in de toekomst moeten ontwikkelen moet komen uit de sterren boven ons. Zoals de Beatles zeggen met één van hun bekendste liedjes: “All you need is love”, zeggen wij: “All you need is light.”
Dit betekent, volgens Tor Nørretranders, dat we weer gebruik moeten gaan maken van de natuurlijke kracht van het zonlicht.
Symposium
Het Daglichtsymposium is onderdeel van de Velux-strategie om de voortdurende dialoog over de kwaliteit van daglicht in gebouwen onder professionals te stimuleren. Het evenement heeft als doel een verbinding te leggen tussen de academische wereld en de praktische realiteit van de bouwindustrie en de mensen die in de gebouwen wonen en werken. Een belangrijk onderdeel hiervan is om de theoretische onderzoeksresultaten om te zetten naar praktische methodes, werkprocessen en tools.
Meer informatie: www.thedaylightsite.com.
Foto 1: Tor Norretranders
Foto 2: Marilyne Andersen
Foto 3: Myriam Aries