Op 10 februari organiseerde de Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne (NVVA) een landelijke contactbijeenkomst met als thema “Is een duurzaam gebouw ook een gezond gebouw?” Een verslag van Stanley Kurvers van de afdeling Climate Design van de TU Delft.
De NVVA is de Nederlandse beroepsvereniging van arboprofessionals, die zich met circa 500 leden richten op onderzoek en advies op het gebied van arbeidsomstandigheden. Aanleiding voor de bijeenkomst waren signalen uit de praktijk van de arboprofessionals dat de toenemende aandacht voor duurzaam en energie-efficiënt bouwen ten koste zou gaan van de kwaliteit van het binnenmilieu.
Daardoor is mogelijk de kans op klachten over de gezondheid en comfort groter in duurzame, energie-efficiënte gebouwen. De vraag in hoeverre deze ongerustheid terecht is, en of duurzaamheid en binnenmilieu strijdig of juist complementair zijn, was onderwerp van deze contactbijeenkomst.
Als locatie was het duurzame kantoor van DWA ‘De Thermo-Staete’ in Bodegraven gekozen.
Sprekers kwamen zowel uit de arbo- als duurzaamheidswereld, waardoor de onderwerpen vanuit verschillende invalshoeken werden belicht en een interessante mix van visies en meningen ontstond tijdens de afsluitende forumdiscussie.
Begrippen, technieken en voorbeelden
Andy van den Dobbelsteen gaf een uitgebreid state-of-the-art overzicht van begrippen, technieken en voorbeelden op het gebied van duurzaam en energie-efficiënt bouwen en ontwikkelen. Voor de doelgroep - die gezien de relatie tussen gezondheid en duurzaamheid, wel veel interesse, maar nog niet zo veel kennis heeft - was de voordracht een orkaan van informatie en heeft veel arbo-adviseurs aan het denken gezet.
De tweede spreker was Ep Marinus van Achmea Vitale, die de rol van de arbo-adviseur bij nieuwbouw toelichtte en aangaf hoe arbo-adviseurs omgaan met duurzaamheid. Enkele uitspraken: “Airco moet je zoveel mogelijk voorkomen, want die levert eigenlijk altijd gezondheidsproblemen op” en “Voor een arbo-adviseur gaat gezondheid boven duurzaamheid.”
Vervolgens sprak Mark Notenboom over een zeer interessant onderzoek van DWA, in opdracht van SenterNovem, waarbij in gebouwen energiegebruik en binnenmilieukwaliteit zijn onderzocht. Uit de resultaten blijkt dat gezondheid en duurzaamheid samen kunnen gaan, maar dat er een even grote kans is dat het in de praktijk niet lukt.
Heldere definitie van duurzaam
Na de maaltijd, de bijeenkomst was het woord aan Jón Kristinsson, die zijn voordracht begon met eindelijk een heldere definitie van het containerbegrip 'duurzaam': "duurzaam is datgene wat de komende generaties graag erven, willen gebruiken en kunnen onderhouden."
Vervolgens hing de zaal aan zijn lippen bij zijn aansprekende uiteenzetting over het duurzame zelfvoorzienende kantoor landschap van Floriade 2012 en maakte Kristinsson duidelijk waarom we meer moeten ontwerpen met groen: "Mens en plant zijn complementair: de plant eet wat de mens uitstoot" Ook legde hij de vinger op de zere plek: "Er zijn veel minder goede opdrachtgevers dan goede architecten".
Slimme schakelingen
Als laatste ging een gedreven Atze Boerstra van BBA Binnenmilieu in op de kernvraag van de avond: kunnen duurzaam en gezond samengaan? Als goed voorbeeld dat het wel kan ging Atze in op de duurzame binnenmilieumaatregelen die bij de renovatie van het Ministerie van Financiën zijn genomen.
Verder gaf Boerstra een aantal sprekende voorbeelden van gezonde energiebesparingstips, waarbij hij zich verbaasde over de energieverspilling van 'slimme' schakelingen: "Aanwezigheidsdetectie zou alleen maar mogen worden gebruikt om het licht uit te doen als er niemand meer is, niet om het aan te doen als je binnenkomt maar er helemaal geen behoefte aan hebt."
Afsluitend vond er een forumdiscussie plaats over een aantal stellingen, waarbij enkele conclusies waren:
- De overheid doet nog veel te weinig aan het stimuleren van duurzame ontwikkelingen;
- Er bestaan veel kennis en technieken om duurzaam en gezond te bouwen, maar opdrachtgevers vragen er onvoldoende naar;
- Er ontbreekt nog kennis om een ontwerp ook in werkelijkheid duurzaam en gezond te laten zijn.
De lezingen zullen worden gepubliceerd op de website van de NVVA
Stanley Kurvers
Meer informatie: Floriade 2012, Villa Flora van Jón Kristinsson