De winnaar van de wedstrijd Duurzaam Drijvend Wonen, Team 4D, heeft te horen gekregen dat de prijs - de bouw van een prototype en een ligplaats voor de woning op IJburg - niet wordt toegekend. Wegens economische zware tijden heeft het stadsdeel Oost in Amsterdam hiertoe besloten.

Het begon zo mooi. Het stadsdeel Oost in Amsterdam besluit in 2010 gezamenlijk de problemen op het gebied van luchtkwaliteit en klimaat aan te pakken.

Het stadsdeel vraagt studenten en professionals om een zelfvoorzienende woning te ontwerpen die geen gebruik maakt van fossiele brandstoffen en die volgens het Cradle to Cradle-principe kan worden gebouwd.

Maar liefst 74 teams met studenten en professionals leveren in totaal 53 ontwerpen en zeven innovatieve ideeën.

Kennisdelen
Een belangrijk doel van de wedstrijd is het vergroten van de kennis over duurzaam bouwen en energiehuishouding. En het event mag wat kosten. Er zijn masterclasses, er wordt een speciale website gebouwd , maar de apotheose is de prijsuitreiking op 14 april 2010. Een groots opgezette happening - inclusief tentoonstelling -  in het Muziekgebouw Aan 't IJ.

De toezegging
Voorzitter van de jury Marijke Vos mag de winnaar bekendmaken: Team 4D met de deelnemende partijen Dura Vermeer, Kraaijvanger - Urbis, DGMR, Giesbers & Van Der Graaf en ITHO. Zij hebben een zelfvoorzienende woning ontworpen die met de seizoenen meedraait en daardoor efficiënt gebruik maakt van de warmte van de zon.

Team 4D ontvangt een oorkonde van Marijke Vos en namens de wethouder Ruimtelijke Ordening Maarten van Poelgeest krijgt ze te horen: "dat we sowieso een prototype gaan bouwen en het ding neerleggen op IJburg."

Architect Vincent Van der Meulen van Kraaijvanger - Urbis. "Dat was natuurlijk fantastisch, maar daarna werd het al snel stil. We deden navraag, maar we kregen maar niet te horen of het zou doorgaan. Wat ze waarschijnlijk niet zo door hebben gehad is dat omdat de woning draait, hij niet op een standaard kavel past. En waterplaatsen zijn ontzettend schaars."

Slecht georganiseerd
De organisatie had het event volgens Van der Meulen niet geheel doordacht. "In de vragenrondes met alle teams kwam al snel de vraag: 'een ontwerp is heel veel werk. Wat kunnen we nu eigenlijk winnen?' De winnaar zou weliswaar tienduizend euro krijgen, maar in zo'n project stop je al snel zo'n dertigduizend euro."

In een later stadium werd toegezegd dat er een prototype van het winnende ontwerp zou worden gebouwd. Van der Meulen: "Toen werd het stil en uiteindelijk hebben we een brief gestuurd. Na veel vijven en zessen kregen we van stadsdeelwethouder Nevin Özütok antwoord dat het allemaal niet gaat lukken."

Geen core-business
De persvoorlichter Annelies van Dijk van stadsdeel Oost geeft antwoord op de vraag waarom het prototype nog niet op IJburg ligt. Van Dijk: "Het zijn economisch andere tijden. Inmiddels is stadsdeel Oost-Watergraafsmeer samengegaan met stadsdeel Oost en zit er een ander bestuur."

Wethouder Nevin Özütok heeft een andere afweging gemaakt, vertelt Van Dijk. "Niet het stadsdeel zelf, maar particulier opdrachtgeverschap moet leiden tot de realisatie van het winnend ontwerp."

Van Dijk geeft aan dat het niet de core-business van het stadsdeel is om zelf een drijvende woning te ontwikkelen en te exploiteren. "Inmiddels is er contact gezocht met Dura Vermeer om te kijken of zij niet de realisatie kunnen overnemen. Daarbij willen we als stadsdeel graag helpen om een ligplek te vinden."

Winnaar?
Het euforische gevoel bij het winnende team is er in ieder geval af. Architect Vincent van der Meulen: "We hebben gewonnen, maar zo voelt het niet. Je verwacht niet dat je, als winnaar van zo'n prestigieuze wedstrijd, met zo'n ambtelijke molen te maken krijgt. Het is langzamerhand typerend voor Nederland: hoog opgeven over duurzaamheidsambities maar zodra er echt iets gebouwd moet worden is het al snel te duur. We hopen nu dat het ontwerp wordt gerealiseerd op een andere manier."

Persvoorlichter Annelies van Dijk benadrukt dat het sneu is voor de deelnemers. En dat de wethouder dat ook zo ervaart. Van Dijk: "We werken er met man en macht aan  om het project alsnog te kunnen realiseren met Dura Vermeer als ontwikkelaar."

Een woordvoerder van Dura Vermeer laat weten het te betreuren dat het stadsdeel afziet van de opdracht voor bouw. "We geloven in dit ontwerp, maar het is nog te vroeg om te zeggen of we het kunnen uitvoeren."

Wethouder Maarten van Poelgeest is pas vanaf half september bereikbaar voor commentaar.

Tekst: Gerard Vos

 Foto's
1 Het winnende ontwerp
2 Architect Vincent van der Meulen
3 Het interieur van het ontwerp van Team 4D